Omschrijving

We voeren de Limburgse Agenda Wonen 2020-2023 verder uit. Daarnaast dragen wij bij aan de landelijke woonopgave op basis van afspraken die op 9 maart 2023 zijn vastgelegd in de Woondeal Limburg. 

Rol Provincie: ondersteuner, procesmanager, partner

Samenvatting

We hebben de Limburgse Agenda Wonen 2020-2023 uitgevoerd. Via verschillende (subsidie)regelingen hebben wij gestimuleerd, versneld en ondersteund bij woningbouwprojecten. Daarnaast hebben we bijgedragen aan de landelijke woonopgave op basis van afspraken, die op 9 maart 2023 zijn vastgelegd in de Woondeal Limburg. 
Hiermee zetten wij in op het versneld beschikbaar krijgen van voldoende woningen voor de juiste doelgroepen en prijssegmenten. Het effect van deze inzet is o.a. de grote toename van het aantal startersregelingen in 2023 én het aantal daadwerkelijk gerealiseerde (betaalbare) woningen in 2023, welke conform afspraken in de Woondeal was en geen daling laten zien t.o.v. vorig jaar. Hierdoor zijn er meer woningen beschikbaar gekomen voor mensen die in Limburg willen wonen. 

Kwaliteit

De in de Limburgse Agenda Wonen 2020-2023 beschreven instrumenten voor fundament, versterken en versnellen hebben geleid tot nieuwe ontwikkelingen op de woningmarkt. Op 9 maart 2023 ondertekenden de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Provincie Limburg, alle Limburgse gemeenten en corporaties en het Waterschap Limburg de Woondeal Limburg. Hierin is afgesproken, dat er in Limburg tot 2030 26.550 woningen bij komen, waarvan het grootste deel in de sociale huur, de middenhuur en de betaalbare koop. Daarnaast heeft Limburg nog een ambitie om  20.000 woningen extra te bouwen. In nauwe samenwerking zijn de betrokken partijen nu samen aan de slag om deze Woondeal te realiseren. Het monitoringsysteem is geactualiseerd met Limburgse en euregionale wooncijfers. Er is een start gemaakt met de doorontwikkeling van het monitorsysteem, waarbij wordt aangesloten bij de doelen uit de Woondeal. Er is een halfjaarlijks terugkerend netwerkevent (de Woonkeuken) georganiseerd, welke in november voor het eerst heeft plaatsgevonden in aanwezigheid van minister De Jonge. Verder heeft er in september een proefversnellingstafel plaatsgevonden welke een adviesrapport (Aan tafel in Limburg) heeft opgeleverd. Hiermee wordt ingezet op versnelling van woningbouwprojecten. In de 1e helft van 2024 wordt dit rapport met de gemeenten en corporaties besproken en worden er afspraken gemaakt over het inrichten van versnellingstafels in Limburg. Daarnaast hebben wij tegen het einde van het jaar de Limburgse gemeenten ondersteuning geboden bij het aanvragen van een bijdrage bij de WBI (WoningbouwImpuls), een Rijksstimuleringsregeling.
In november 2023 heeft ook het eerste Woondealtafeloverleg (het overleg tussen de minister van VRO en alle betrokken partijen) plaatsgevonden, waarbij de voortgang van de woningbouw in Limburg is besproken. Eveneens is afgesproken om het straatje erbij en grootschalig woningbouw nabij de OV knooppunten samen te gaan onderzoeken.
In de Woondeal wordt een onderscheid gemaakt tussen resultaten in de eerste periode (2022-2024) en de tweede periode (2025 tot en met 2030). Limburg ligt op koers, we bouwen op alle onderdelen wat nodig is. Zowel in aantallen, als ook in betaalbaarheid. Alleen de transformaties (van niet voor wonen bestemde gebouwen naar woningen) blijven iets achter. Om dit tempo door te zetten naar de komende jaren is er aandacht nodig voor het opharden van plannen en het afgeven van  omgevingsvergunningen. Wij ondersteunen de Woondealpartners waar nodig en mogelijk hierbij. 
Ook is tijdens het Woondealtafeloverleg (het periodieke overleg met de Minister van VRO, de provincie en een vertegenwoordiging van de gemeenten en corporaties) gesproken over de verhoogde behoefte, die er landelijk is aan woningen. De Limburgse Woondealpartners hebben aangegeven een bijdrage te willen leveren aan deze behoefte en hebben daarbij een indicatief minimaal bod van 3.000 woningen, te realiseren in de periode van de Woondeal (tot en met 2030), gedaan. Dit bod wordt door de Woondealpartners in Q1 en Q2 van 2024 verder uitgewerkt tot een definitief bod. 

Kwaliteit (indicator)

G

Tijd

De Startersregeling is bedoeld voor starters op de markt voor de aankoop van een woning in Limburg met een kooprijs tot een bedrag van maximaal € 280.000. De lening bedraagt maximaal 20% van de koopsom. PS hebben op 3 november 2023 besloten de looptijd van de “Verordening Startersleningen Provincie Limburg” t/m 31 december 2027 te verlengen. In 2023 is een ongekend record aantal van 799 Startersleningen verstrekt met een Provinciale bijdrage van € 23 mln.
Met de subsidieregeling Flexibele Inzet Ondersteuning Woningbouw 1e tranche (inmiddels gesloten en compleet beschikt) heeft de Provincie gemeenten ondersteund bij snellere doorlooptijden in de voorfase van woningbouwprojecten. Voor de 2e tranche is eind 2022 een bijdrage van het Rijk toegezegd en uitgekeerd (€ 1,11 mln.) De 2e tranche is in Q2 2023 opengesteld en loopt tot en met 31 december 2024. In 2023 hebben 9 gemeenten gebruik gemaakt van de subsidieregeling. In totaal is er € 270.000 uitgekeerd.

Met de subsidieregels Stimulering Wonen 2020-2023 zijn projecten gestimuleerd, die tegemoet komen aan de vraag naar woningen in het sociale huur en middeldure huursegment, waarbij rekening wordt gehouden met de plankwaliteit en de behoefte van de verschillende doelgroepen. De regeling is beëindigd in november 2023. Er zijn 46 projectaanvragen voor ruim 1.100 woningen gehonoreerd. 

Tijd (indicator)

G

Geld

Voor de uitvoering van dit product zijn de lasten begroot op € 4,17 mln.  en de baten op € 1,24 mln.  De werkelijke realisatie bedraagt € 1,77 mln. aan lasten en € 0,34 mln. aan baten, waardoor er  een voordelig verschil ontstaat van € 3,31 mln.  (€ 2,40 mln. lasten en € 0,91 mln. baten). Dit verschil wordt met name veroorzaakt door:

  • nog af te handelen ingediende subsidieaanvragen € 0,76 mln.;   
  • Rijksmiddelen meerjarig ter beschikking, langere looptijd: doorlopende afspraken met het Rijk (SPUK's) € 1,26 mln.  De  doorlooptijd voor deze SPUK's is meerjarig. Derhalve worden de niet-bestede middelen, inclusief de baten (bijdrage van het Rijk) overgeboekt naar 2024;
  • het betreft in 2023 genomen besluiten en  samenwerkingsverbanden ad € 0,05 mln. ,  waardoor reeds vastgelegde verplichtingen in 2023 doorlopen naar 2024 en daarmee afgerond worden.

De niet-bestede middelen, zowel de baten als de lasten, worden overgeboekt naar 2024.

Geld (indicator)

O