2. Samen leven en bestaanszekerheid

Ten aanzien van de Sociale agenda streven we deze collegeperiode de volgende doelstellingen na:

• in 2027 zijn er minder laaggeletterden, laagdigivaardigen en mensen in armoede dan in 2023;
• in 2027 participeren er meer jongeren op de arbeidsmarkt dan in 2023;
• in 2027 zijn er meer jongeren die voldoende bewegen en gezond eten dan in 2023;
• in 2027 zijn er relatief meer bewust gekozen zwangerschappen dan in 2023;
• in 2027 worden kinderen uit een kwetsbare thuissituatie eerder herkend, erkend en ondersteund door hun netwerk;
• in 2027 voelen bewoners in geselecteerde wijken/buurten zich meer thuis dan in 2023;
• in 2027 is er in de geselecteerde wijken/buurten meer buurtcontact dan in 2023;
• in 2027 zijn er meer vrijwilligers- en bewoners-initiatieven dan in 2023.
• Sport en bewegen

Liggen we op koers?

In het jaar 2024 werd de basis gelegd om op basis van de lessen van de Sociale Agenda in de voorgaande jaren nog meer impact te kunnen maken binnen de bovengenoemde doelstellingen. Daarbij hebben we de vooraf beoogde resultaten zo goed als allemaal bereikt, onder meer middels: 

• de subsidieverleningen aan alle organisaties uit de brede sociale basisinfrastructuur, waarmee zij hun bijdrage konden blijven leveren binnen de doelstellingen van ons beleidskader; 
• de publicaties van het actieplan vrijwilligers, het actieplan tegen armoede, het aanvalsplan laaggeletterdheid en de integrale aanpak arbeidsmigratie Limburg als nadere uitwerking van het beleidskader; 
• mooie mijlpalen binnen programma's en projecten die wij vanuit de Sociale Agenda reeds langer ondersteunen, zoals het groter dan verwachte bereik van het Jeugdfonds Sport en Cultuur, de interventies binnen de Kansrijke Start-aanpak en de 31e school die volgens het Gezonde Basisschool van de Toekomst-concept werkt. 

We liggen daarbij op koers om op de langere termijn positieve effecten binnen bovengenoemde doelstellingen te zien. We geven daarbij wel graag de kanttekening dat de onderliggende maatschappelijke problematiek divers en hardnekkig is en het bereiken van vooruitgang binnen deze doelstellingen een lange adem vraagt. Onze rol als Provincie is daarbinnen beperkt, maar zeker niet onbelangrijk. 

Wat merkt de Limburger ervan?

Voornamelijk de inzet van organisaties uit onze brede sociale basisinfrastructuur is direct merkbaar voor de Limburger. Een goed voorbeeld is de ondersteuning die het Jeugdfonds Sport en Cultuur biedt, waardoor minimaal 7.345 unieke kinderen uit gezinnen met een kleine beurs in 2024 in aanraking zijn gekomen met sport en cultuur. Maar ook via programma's en projecten die wij ondersteunen, merken Limburgers direct de effecten. Op 31 Limburgse scholen wordt bijvoorbeeld via het Gezonde Basisschool van de Toekomst-concept gewerkt, wat ervoor zorgt dat 6.279 kinderen in aanraking komen met gezonde voeding en meer beweging op school. Naast de gezondheid bevordert dit ook het gedrag en de schoolprestaties van deze kinderen. 

Aan de hand van indicatoren maken wij zichtbaar of we op koers liggen met het behalen van onze doelstellingen voor deze Statenperiode. Hierbij is de Provincie natuurlijk ook afhankelijk van partners en andere autonome ontwikkelingen. De indicatoren zijn terug te vinden in het onderdeel Indicatoren begrotingsprogramma's. De stand van de indicatoren is gelijk aan de stand zoals gepresenteerd bij de Najaarsnota 2024.

Ten aanzien van krachtige gemeenschappen in wijken en dorpen streven we deze collegeperiode de volgende doelstelling na:

• In 2027 is de leefbaarheid en veiligheid in Limburgse wijken, buurt en dorpen beter dan in 2023.

Liggen we op koers?

In 2024 is met het vaststellen van het beleidskader SLB de basis gelegd om met focus in een aantal wijken en dorpen gebiedsgericht, integraal impact te kunnen gaan maken ten aanzien van bovengenoemde doelstelling. We willen hierbij versnellen en versterken wat al loopt of aanjagen waar dat nodig is. Daarbij houden we rekening met geleerde lessen in de lopende gebiedsgerichte aanpakken (zowel binnen de Provincie in de Donderberg en Vastenavondkamp, maar ook daarbuiten in bijvoorbeeld de Nationale Programma’s Rotterdam-Zuid en ook Heerlen Noord). Wij zetten actief in op het delen van opgedane kennis en ervaringen naar en tussen andere relevante partijen. Mede omdat we ons realiseren dat we niet alleen, maar juist samen met betrokken gemeenten en andere stakeholders impact kunnen maken. We gaan voor een langjarige integrale aanpak, daar waar de nood het hoogst is.  

We hebben de eerste stappen gezet om bij te gaan dragen aan een verbetering van de leefbaarheid en veiligheid in zes aandachtswijken verspreid over Limburg. Data was het sleutelwoord om te komen tot de focus en daarmee keuze voor deze zes wijken. In deze zes wijken trekken we, in eerste instantie, samen met de betreffende gemeenten als alliantiepartner (en daar waar al aanwezig en aangehaakt, ook de met organisaties die al betrokken zijn bij de betreffende aanpak) op en bepalen we gezamenlijk welke aanvullende partijen gewenst en vaak ook nodig zijn om te komen tot een grotere impact van de voorgestelde interventies.   

Ten aanzien van de aanpak in dorpen hebben wij ervoor gekozen om één Limburgse Leefbaarheidsaanpak te initiëren voor fysieke en sociale initiatieven van inwoners en voor stichtingen, verenigingen en coöperaties. Het ondersteunen van deze initiatieven van onderop draagt bij aan de leefbaarheid in brede zin van Limburg. Initiatiefnemers worden in deze aanpak niet alleen financieel ondersteund,  maar ook begeleid. Hiervoor wordt samengewerkt met organisaties als Burgerkracht, Katalys, Spil in de Wijk en de Vereniging Kleine Kernen Limburg. 

Daarnaast is gebleken dat de aard van de problematiek in dorpen en wijken vaak niet van elkaar verschilt. Wel constateren we dat er onderscheid is in de omvang van de problematiek. Met gemeenten voeren we daarom het kwalitatieve gesprek om de inzet en omvang van de interventies af te stemmen op de aard en omvang van de problematiek in de gebiedsgerichte aanpak. We zijn op basis van een nadere data-analyse aan de slag om te bepalen welke dorpen een extra integrale impuls nodig hebben, op welk vlak die impuls nodig is en in welke omvang die impuls of interventie moet landen. Deze analyse wordt begin 2025 afgerond.   

Overall geldt dat de problematiek divers is en over generaties is ontstaan. Het bereiken van vooruitgang binnen deze doelstelling vergt langjarig commitment van vele partijen. De Provincie committeert zich door aansluiting bij deze integrale aanpakken voor dat langjarige commitment.  

Wat merkt de Limburger ervan?

Wij gaan met focus aan de slag met gemeenten en samenwerkingspartners in ieder geval zes geselecteerde wijken en in 2025 een nader te selecteren aantal dorpen om de leefbaarheid, de bestaanszekerheid en de sociale cohesie te vergroten. Met gerichte interventies op thema’s als gezondheid, onderwijs, arbeidsmarkt en samen leven zullen bestaande projecten door ons ondersteund worden en nieuwe interventies impact hebben op de leefbaarheid in de geselecteerde wijken en dorpen. Het betreft een langjarige inzet, waarbij resultaten en uitkomsten meetbaar worden gedurende die periode. Door middel van onderzoek en periodieke evaluaties kan wanneer dat noodzakelijk blijkt te zijn tijdig de koers aangepast worden op de vraagstukken in de betreffende wijken en dorpen.

Aan de hand van indicatoren maken wij zichtbaar of we op koers liggen met het behalen van onze doelstellingen voor deze Statenperiode. Hierbij is de Provincie natuurlijk ook afhankelijk van partners en andere autonome ontwikkelingen. De stand van de indicatoren is gelijk aan de stand zoals gepresenteerd bij de Najaarsnota 2024. De indicatoren zijn terug te vinden in het onderdeel Indicatoren begrotingsprogramma's.

Ten aanzien van Sport en Bewegen streven we deze collegeperiode de volgende doelstellingen na:

• in 2027 voldoen meer Limburgers aan de beweegrichtlijn dan in 2023;
• in 2027 worden er meer Limburgers bereikt door de sport-/beweeg­activiteiten van de sociale basisinfrastructuur dan in 2023.

Liggen we op koers?

In het jaar 2024 werd de basis gelegd om op basis van de lessen van het sportbeleid in de voorgaande jaren nog meer impact te kunnen maken binnen de bovengenoemde doelstellingen. Daarbij hebben we de vooraf beoogde resultaten zo goed als allemaal bereikt, onder meer middels:

• de subsidieverleningen aan alle organisaties uit de brede sociale basisinfrastructuur, waarmee zij hun bijdrage konden blijven leveren binnen de doelstellingen van ons beleidskader; 
• het ondersteunen van 4 topsportevenementen met een activerend breedtesportprogramma en 18 bovenlokale sportevenementen; 
• de herinrichting van de steunfunctie sport en het vaststellen van uitgangspunten voor de totstandkoming van de regionale sport- en beweegakkoorden. 

We liggen daarbij op koers om op de langere termijn positieve effecten binnen bovengenoemde doelstellingen te zien. We geven daarbij wel graag de kanttekening dat het beweeggedrag van Limburgers niet enkel door ons als Provincie te beïnvloeden is. Onze rol als Provincie is beperkt, maar door slimme samenwerkingen te faciliteren en meer focus proberen we een zo groot mogelijke bijdrage te leveren. 

Wat merkt de Limburger ervan?

In 2024 merkte de Limburger onze inzet op het gebied van sport en bewegen vooral via de uitvoering van de werkplannen van de sporttakplatforms. Door hun ondersteuning van breedtesport, talentontwikkeling en evenementen in samenhang, werden er tal van Limburgers bereikt en in beweging gebracht. Dat gold ook voor de met onze ondersteuning georganiseerde topsportevenementen, die alle vier een activerend breedtesportevenement omvatte waardoor duizenden Limburgers gestimuleerd werden te gaan of blijven sporten en bewegen. Maar liefst 1.201 Limburgse topsporters en talenten werden in 2024 in hun sportcarrière ondersteund door Coöperatie Limburg Sport. 

Aan de hand van indicatoren maken wij zichtbaar of we op koers liggen met het behalen van onze doelstellingen voor deze Statenperiode. Hierbij is de Provincie natuurlijk ook afhankelijk van partners en andere autonome ontwikkelingen. De indicatoren zijn terug te vinden in het onderdeel Indicatoren begrotingsprogramma's. De stand van de indicatoren is gelijk aan de stand zoals gepresenteerd bij de Najaarsnota 2024.