Toelichting op balans per 31-12-2024

Op de activazijde (linkerkant) van de balans staan de provinciale bezittingen. Het geeft op 31-12-2024 een momentopname van de waarde van onze gronden, panden, machines, auto's, voorraden, vorderingen en geld, zoals aandelen, uitstaande gelden of liquide middelen. Het zijn bezittingen die voor een periode van langer dan één jaar zijn vastgelegd en waarbij normaal gesproken geen grote waardeveranderingen worden verwacht. De waarde ontwikkelt zich op basis van nieuwe investeringen, desinvesteringen, bijdragen van derden, afwaarderingen en reguliere afschrijvingen. Bij desinvesteringen worden investeringen van de balans gehaald door het buitengebruik stellen of verkopen van een actief. De wijze van afschrijving is gebaseerd op de financiële verordening 2024 en is ook terug te vinden in de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling, zoals opgenomen in deze jaarrekening.

De bezittingen zijn te onderscheiden in twee posten:

1. Vaste activa, bestaande uit immateriële -, materiële en financieel vaste activa;
2. Vlottende activa, bestaande uit voorraden, uitzettingen, liquide middelen en overlopende activa.

De totale waarde aan bezit ultimo 2024 is bijna € 2.264 miljoen. Daarmee stijgt ons bezit met € 77 miljoen ten opzichte van 2023 (€ 2.187 miljoen). 

Op hoofdlijnen zijn de volgende mutaties in balanswaardes van 2023 naar 2024 zichtbaar:

• Immateriële vaste activa daalt € 23,45 mln. van € 81,56 mln. naar € 58,11 mln.  
• Materiële vaste activa stijgen € 30,53 mln. van € 389,81 mln. naar € 420,34 mln. 
• Financieel vaste activa dalen € 80,91 mln. van € 1.433,53 mln. naar € 1.352,62 mln. 
• De voorraden nemen € 11,48 mln. toe van minus € 0,71 mln. naar € 10,77 mln.
• De uitzettingen nemen € 171, 64 mln. toe van € 208,15 mln. naar € 379,79 mln.
• De liquide middelen nemen € 0,02 mln. af.  
• Overlopende activa dalen € 32,27 mln. van € 74,23 mln. naar € 41,85 mln. 

Onderstaande toelichtingen op de diverse balansposten geven inzicht in de balansposten die per saldo deze stijging verklaren.

Immateriële vaste activa zijn activa die niet tastbaar zijn. Investeren betekent in financiële zin dat wij vermogen vastleggen in objecten waarvan het nut zich over meerdere jaren uitstrekt. In deze categorie zijn dat investeringen die de Provincie doet waar geen bezittingen tegenover staan, zoals de kosten van onderzoek en ontwikkeling voor mogelijke investeringen. Daarnaast zijn hier investeringen in activa van derden opgenomen. Onderstaand treft u de toelichting op de balans van deze posten op hooflijnen. Hieruit blijkt een afname van € 23,45 mln. waarbij de balanswaarde is gedaald van € 81,56 mln. ultimo 2024 naar € 58,11 mln. ultimo 2024. 

Onderstaande tabel specificeert het verloop van deze posten en geeft daarmee inzicht in de ontwikkeling van de balanspositie van immateriële vaste activa. De afname van de boekwaarde ultimo 2024 ten opzichte van 2023 wordt grotendeels veroorzaakt door bijdragen van derden aan projecten. 

Zoals vermeld in de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling bestaat het risico dat het project Tram Maastricht Hasselt zal worden afgeboekt. De huidige boekwaarde bedraagt € 5,95 mln. en is verantwoord onder de post "Bijdragen in activa in eigendom van derden". Over de precieze impact bestaat op dit moment nog geen duidelijkheid. Het is afhankelijk van de betrokken partijen of er overeenstemming wordt bereikt over de terugbetaling van betaalde kosten. Inmiddels bevindt dit proces zich in een juridische procedure.

Onderstaande tabel specificeert de belangrijkste investeringen aan activa van derden voor 2024.

Materiële vaste activa zijn investeringen waarin geld langer dan een jaar wordt vastgelegd, zoals grond, gebouwen etc. Investeren betekent in financiële zin dat wij vermogen vastleggen in objecten waarvan het nut zich over meerdere jaren uitstrekt. Investeringen hebben een economisch nut indien ze verhandelbaar zijn en/of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Iets dat te koop c.q. te verkopen is, maakt het nog niet “verhandelbaar”. Verkeersvoorzieningen (bijvoorbeeld verkeerslichten) worden gekwalificeerd als ‘inrichting van de openbare ruimte’ en zijn vergelijkbaar met straatverlichting, afvalbakken, bankjes, speeltoestellen etc. Al deze goederen leveren geen geld op, maar hebben een maatschappelijk nut en zijn derhalve investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. 

De boekwaarde ultimo 2024 is per saldo met € 30,53 mln. gestegen ten opzichte van de standen ultimo 2023. Dit is met name het gevolg van investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut inzake de provinciale infrastructuur.

De investeringen met economisch nut zijn opgebouwd uit onderstaande posten. De boekwaarde van investeringen met economisch nut zijn met € 2,4 mln. gedaald, grotendeels als gevolg van reguliere afschrijvingen, daartegenover staan enkele investeringen in machines, apparaten en installaties.

Onderstaande tabel specificeert het verloop van deze posten en geeft daarmee inzicht in de ontwikkeling van de balanspositie van de investeringen met economisch nut. De boekwaarde daalt van € 34,91 mln. ultimo 2023 naar € 32,50 mln. ultimo 2024. De daling in boekwaarde is met name het gevolg van reguliere afschrijvingen. 

De investeringen met maatschappelijk nut zijn opgebouwd uit onderstaande posten. Hieruit blijkt per saldo een stijging van € 32,94 mln. De balanswaarde van deze post is daarmee gestegen van € 315,65 mln. ultimo 2023 naar € 348,59 mln. ultimo 2024.

Volledigheidshalve merken wij het volgende op:

Er wordt bij de investeringen met maatschappelijk nut geen onderscheid gemaakt in investeringen van voor 2017 en vanaf 2017 als gevolg van wijzigingen in de BBV. Investeringen van voor 2017 waarbij sprake was van inzet van reserves hadden ultimo 2016 geen boekwaarde meer.

Onderstaande tabel specificeert het verloop van deze posten en geeft daarmee inzicht in de ontwikkeling van de balanspositie van investeringen met maatschappelijk nut. De stijging van de boekwaarde (€ 32,94 mln.) van € 315,65 mln. ultimo 2023 naar € 348,59 mln. ultimo 2024 is vooral het gevolg van investeringen in de provinciale infrastructuur. 

Onderstaand overzicht specificeert de belangrijkste investeringen met maatschappelijk nut. 

Door middel van erfpacht geeft de Provincie derden de bevoegdheid om gronden in bezit van de Provincie te houden en te gebruiken. De Provincie ontvangt hiervoor een vergoeding (erfpachtcanon). Deze wordt als baat in de exploitatie verantwoord. Onderstaand de specificatie van de in erfpacht uitgegeven gronden. 

Financieel vaste activa betreffen geldleningen en kapitaalverstrekkingen aan derden. Hieronder vallen de uitgeleende gelden aan derden en kapitaalverstrekkingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Rentetypische looptijd betekent dat de rente is vastgelegd voor een bepaalde tijd (looptijd van de uitgeleende gelden). 

Deze financiële vaste activa zijn een belangrijke post voor de Provincie en het achterliggende beleid is bepaald op basis van Sturing in Samenwerking 3.0.

Uit de balans blijkt een afname van de boekwaarde van € 1.434 mln. naar € 1.354 mln. Dit na diverse investeringen, desinvesteringen en afwaarderingen. Het is noodzakelijk om op basis van de waarderingen van de diverse deelnemingen over te gaan tot afwaardering. Hier is sprake van een duurzame waardevermindering van bijna € 23,5 mln. Deze afschrijvingen zijn onderdeel van de afschrijvingskosten in de provinciale exploitatierekening en worden gedekt uit de risicoreserve Financieel Instrumentarium Sturing in Samenwerking. 

Het bedrag aan voorzieningen is verlaagd ten opzichte van 2023 en bedraagt € 4,5 mln. Deze voorzieningen zijn nodig, omdat er een hoge mate van zekerheid is dat er verliesgevende posities zijn die wettelijk moeten worden gedekt. Het verlies is reeds genomen, er wacht nog met name een formele afhandeling. In de presentatie op de balans wordt daarmee de gepresenteerde balanswaarde lager om zo beter inzicht te geven in de waarde van de financieel vaste activa. 

Het overzicht levert verder nog informatie over uitzettingen > 1 jaar. Dit betreft: 

• uitzettingen in ’s Rijks schatkist met een looptijd ≥ 1 jaar. Het betreft alle middelen die uit hoofde van de Wet Fido in ’s Rijks schatkist worden aangehouden in de vorm van één of meerdere deposito’s met een resterende looptijd van één jaar of langer;
• overige uitzettingen met een looptijd ≥ 1 jaar. Dit heeft betrekking op verhandelbare vorderingen aan toonder met een oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar. De houder van deze schuldtitel heeft geen eigendomsrechten op de emittent. Kort gezegd gaat het om risicomijdend verhandelbaar papier met een lange looptijd. Voorbeelden zijn obligaties en Medium Term Notes. Het gaat hier niet om langlopende leningen. Ook bezittingen aan effecten vallen hier niet onder.

Onderstaande tabel specificeert de kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen uit het verloopoverzicht van de financiële vaste activa in 2024. Deze post heeft betrekking op vorderingen die eigendomsrechten op vennootschappen vertegenwoordigen. Dergelijke vorderingen geven de houder recht op een aandeel in de winst alsmede in het netto vermogen in geval van liquidatie. Hier is sprake van risicodragende vorderingen. De waarde van de vordering en de vergoeding voor het beschikbaar gestelde vermogen staan niet contractueel vast, maar zijn afhankelijk van marktontwikkelingen. Dividenden die hieruit voortvloeien maken onderdeel uit van de exploitatie. In onderstaande tabel staan de kapitaalverstrekkingen in 2024 aan deelnemingen gespecificeerd. Evenals de afwaarderingen op de diverse deelnemingen. Er zijn geen nieuwe voorzieningen inzake de financieel vaste activa getroffen. 

Onderstaande tabel specificeert de leningen u/g aan deelnemingen uit de verloopstaat van de financieel vaste activa in 2024. De leningen betreffen hier langlopende, niet-verhandelbare vorderingen die een oorspronkelijke looptijd hebben van meer dan één jaar, blijkend uit niet-verhandelbare documenten tussen leningnemer en de Provincie. Kenmerken zijn: een onvoorwaardelijke schuld met aflossing op vaste vervaldata volgens een afgesproken aflossingsschema en een afgesproken rentevergoeding. De rentevergoedingen worden in de exploitatie verantwoord. Tot langlopende leningen behoren ook gestorte waarborgsommen. In onderstaande tabel staan de verstrekte leningen aan deelnemingen in 2024 gespecificeerd. Er zijn geen nieuwe voorzieningen getroffen. Daarentegen is een voorziening op de Provincie Limburg Commandiet B.V. ad € 4,80 mln. vrijgevallen wegens een verbetering van het financieel perspectief van deze verbonden partij. 

Onderstaande tabel specificeert de overige langlopende leningen u/g uit de verloopstaat van de financieel vaste activa. Net als bij de leningen aan deelnemingen gaat het hier ook om langlopende, niet-verhandelbare vorderingen die een oorspronkelijke looptijd hebben van meer dan één jaar. Onderstaand de specificatie van de verstrekte leningen in 2024. Er zijn geen nieuwe voorzieningen getroffen.

Vlottende activa kenmerken zich doordat deze investeringen normaliter binnen een jaar weer in geld worden omgezet, zoals voorraden, kortlopende vorderingen en liquide middelen. De waarde hiervan kan jaarlijks sterk fluctueren. Bijvoorbeeld bij activa grondexploitaties, die (deels) afgerond en verkocht worden, of waarin geïnvesteerd wordt door de Provincie.

De waarde van de vlottende activa is gestegen van € 281,70 mln. (2023) naar € 432,69 mln. (2024), een stijging van € 150,99 mln. 

De balanswaarde van de voorraden verschilt van de boekwaardes, omdat voorzieningen hierop in mindering worden gebracht. De totale voorraadpost op de balans bedraagt € 10,77 mln. Dit betreft:

• de balanspost Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie bedraagt ultimo 2024 minus € 0,35 mln. en bestaat uit:
  • de balanswaarde van de bouwgronden in exploitatie van minus € 0,44 mln. De boekwaarde ultimo 2024 bedraagt echter € 9,84 mln. Het verschil bedraagt € 10,28 en betreft de voorziening die in het verleden is getroffen voor het project Laerbroeck;
  • de ontwikkelopgave Natuur € 0,09 mln. 
• de balanspost Gereed Product ter grootte van € 11,13 mln. Deze bestaat uit:
  • overige grondvoorraden € 11,08 mln.;
  • handelsgoederen € 0,05 mln.

De boekwaarde van de voorraden is van 2023 naar 2024 toegenomen met € 11,48 mln., met name door de ontwikkelopgave Natuur.  

De grondvoorraden Californië II maken onderdeel uit van de gebiedsontwikkeling Californië, welke ruimte moet bieden aan grootschalige glastuinbouw. De overige grondvoorraden hebben betrekking op ruilgronden/anticiperende aankopen met als insteek het aanjagen van toekomstige projecten en ontwikkelingen. Dit kunnen gronden zijn die mogelijk direct benodigd zijn voor toekomstige projecten dan wel indirect benodigd zijn als ruilgrond. De boekwaarde is met € 0,32 mln. afgenomen door verkopen van gronden.

In de paragraaf Grondbeleid van deze jaarstukken is een uitgebreide toelichting opgenomen inzake deze grondposities. 

Bouwgrondexploitaties zijn activiteiten waarbij ruwe onbebouwde gronden worden omgevormd tot aan derden te verkopen dan wel in erfpacht uit te geven bouwterreinen. Zoals ook uit de paragraaf grondbeleid blijkt, verwachten wij geen voor- of nadelig eindresultaat op deze projecten. 

Onderhanden werk betreft gronden buiten bestemmingsplannen, herinrichting van locaties of terreinen. Dit geldt voor de realisatie van de ontwikkelopgave Natuur. Onderstaande tabel specificeert de financiële stand van zaken met betrekking tot realisatie van deze opgave. Van het totale gevoteerde krediet van € 178,14  is inmiddels € 134,85 mln. besteed. Wij verwachten nog € 43,29 mln. te spenderen en ontvangen daarbij nog € 43,38 mln. aan projectinkomsten. Resulterend in een geraamd eindresultaat van € 0. Het project loopt daarbij tot en met 2027.

Dit heeft betrekking op verhandelbare vorderingen aan toonder met een oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar. De houder van deze schuldtitel heeft geen eigendomsrechten op de emittent. Kort gezegd gaat het om risicomijdend verhandelbaar papier met een lange looptijd. Voorbeelden zijn obligaties en Medium Term Notes. 

In relatie tot het schatkistbankieren vermelden wij dat het drempelbedrag waarover verantwoording wordt afgelegd en dat door de Provincie buiten de schatkist van het Rijk wordt aangehouden zeer beperkt van omvang is en gericht is op kleine transacties. Meer hierover in de paragraaf Financiering.

Ook bij deze post is er sprake van een verschil in presentatie op de balans en de boekwaarde, omdat de voorziening oninbaarheid in mindering wordt gebracht op de boekwaarde. 

Liquide middelen zijn geldmiddelen die de provincie beschikbaar heeft in de vorm van banksaldi. Ten opzichte van 2023 is het bedrag aan liquide middelen met € 15.000 afgenomen. 

In onderstaand overzicht zijn de banksaldi nader gespecificeerd. 

Overlopende activa, genoemd, zijn activa die betrekking hebben op kosten of opbrengsten die in een bepaalde periode zijn gemaakt of ontvangen, maar die pas in een volgende periode daadwerkelijk worden betaald of ontvangen. Ze worden op de balans opgenomen om een juist beeld te geven van de financiële positie van de Provincie. Dit betreft bijvoorbeeld vooruitbetaalde bedragen, evenals de nog te ontvangen bijdragen van derden en andere overheidslichamen. Deze post is gedaald van € 74,23 mln. (2023) naar € 42,96 mln. (2024). Een daling van € 31,26 mln. 

Onderstaand de vooruitbetaalde bedragen met betrekking tot de EU en Nederlandse overheidslichamen.

Onderstaand overzicht geeft inzicht in de overige posten met betrekking tot overlopende activa.

De passivazijde van de balans (rechterzijde) geeft inzicht hoe onze bezittingen zijn gefinancierd. Dit kan door:

1. Vaste passiva, bestaande uit eigen vermogen, voorzieningen en vaste schulden;
2. Vlottende passiva, bestaande uit kortlopende schulden en overlopende passiva.

Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en jaarrekeningresultaat. Het vreemd vermogen bestaat uit voorzieningen en schulden. 

De totale passivazijde is gelijk aan de activazijde en bedraagt ultimo 2024 € 2.266 miljoen. Daarmee stijgt de wijze van financiering eveneens met € 79 miljoen ten opzichte van 2023 (€ 2.187 miljoen).

Het eigen vermogen bestaat uit de provinciale reserves en het gerealiseerde resultaat. Op de balans is deze indeling terug te vinden. Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan Provinciale Staten een bepaalde bestemming heeft gegeven. 

Het eigen vermogen is ultimo boekjaar gestegen van € 1.670 mln. naar € 1.699 mln. Wij merken op dat dit een tijdelijk effect is. Zo bestaat de algemene reserve uit dekkingsmiddelen voor overboekingsvoorstellen en zal deze vermogenscomponent dalen. Daarnaast is ultimo boekjaar bij de presentatie van de balans nog geen bestemming gegeven aan het gerealiseerde resultaat. 

Onderstaand het verloopoverzicht van de reserves. Naast de reguliere toevoegingen en onttrekkingen die worden toegelicht in de exploitatierekening is in onderstaande tabel ook de bestemming van het resultaat van de Jaarstukken 2024 terug te vinden.

Ook is een verbijzondering te zien van vermindering ter dekking van afschrijvingen. Deze verminderingen gaan voornamelijk ten laste van zogenaamde bruteringsreserves. Dit zijn reserves die speciaal zijn ingesteld om toekomstige kapitaallasten te dekken, waarbij de hoogte is afgestemd met de restant afschrijvingen gedurende de hele looptijd. Daarnaast is de risicoreserve Financieel instrumentarium Sturing in samenwerking ingezet ter dekking van de duurzame afwaarderingen van deelnemingen.

De inzet van de reserves vindt plaats op basis van eerdere besluitvorming conform begroting of in lijn met het instellingsbesluit van de reserve.

Met behulp van onderstaande tabellen wordt de aard van elke reserve toegelicht, evenals het voedings- en bestedingsplan. Voor de specifieke toelichtingen rondom de toevoegingen en onttrekkingen per begrotingsprogramma, verwijzen wij naar de financiële toelichtingen in de programmarealisatie. 

Volledigheidshalve merken wij op dat de Immunisatiereserve bij besluit van de Programmabegroting 2024 is opgeheven waarbij de middelen zijn overgeheveld naar de Algemene Reserve.  

Vrij aanwendbare reserves

Gebonden bestemmingsreserves: Financiële reserves

Gebonden bestemmingsreserves rondom (Rail)infra en Provinciale Wegen

Overige gebonden bestemmingsreserves 

Voorzieningen zijn voornamelijk voorwaardelijke verplichtingen en risico's waarvan de omvang en/of het tijdstip van nakoming niet exact te bepalen zijn, maar redelijk in te schatten. 

Nieuw is de voorziening RVU (regeling vervroegde uittreding) in deze jaarrekening, welke volgt uit de cao provincies. 

Tenslotte merken wij op dat de voorziening BIE (Bouwgronden in exploitatie) normaal gesproken op de activazijde van de balans in mindering wordt gebracht op de balanspositie. Maar omdat er in dit geval een negatieve boekwaarde zou ontstaan, is deze voorziening niet in mindering gebracht, maar expliciet op de creditzijde van de balans gepresenteerd. 

Lasten-egaliserende voorzieningen

Balanspresentatie
Naast bovengenoemde voorzieningen hebben wij risicovoorzieningen getroffen in verband met mogelijke oninbaarheid van vorderingen. Deze zijn gecorrigeerd op de boekwaarde van het betreffende actief (zie toelichting op de balans, vaste activa).

Vaste schulden betreft geldleningen die zijn afgesloten voor een periode langer dan een jaar. Deze schuldpositie is gedaald van € 47,36 mln. naar € 38,10 mln. De totale rentelasten in 2024 waren € 0,94 mln. Deze zijn in het overzicht van baten en lasten verantwoord in programma 9 Financiën en overhead, product 9.2.4. Rente.

Onderstaande tabel specificeert deze schuldpositie. De daling ad € 9,26 mln. is met name te verklaren uit aflossingen.

De vlottende passiva worden onderverdeeld in vlottende schulden met:

• een rentetypische looptijd korter dan één jaar. Dit betreft kortlopende schulden die binnen een jaar moeten worden afgelost, zoals crediteuren en kasgeldleningen. 
• overlopende passiva. Overlopende passiva betreffen verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en in een volgend jaar tot uitbetaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten en gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume.

Onze korte termijn schuldpositie is gestegen (€ 55,53 mln.) van € 446,92 naar € 502,45 mln.  

De kortlopende schulden zijn gedaald van € 62,82 mln. ultimo 2023 naar € 33,80 mln. ultimo 2024. Een daling van € 29,41 mln.

Onderstaande tabel specificeert de overlopende passiva op hoofdlijnen. De posten zullen daarna afzonderlijk worden gespecificeerd. Uit onderstaande tabel blijkt dat de overlopende passiva met € 83,50 mln. zijn gestegen van € 384,10 mln. ultimo 2023 naar € 467,59 mln. ultimo 2024.

In onderstaande tabel worden de verplichtingen opgebouwd in het begrotingsjaar nader gespecificeerd. Deze post is € 8,85 mln. gedaald van € 126,76 mln. ultimo 2023 naar € 117,92 mln. ultimo 2024.

De voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel worden ook bij de schulden gepresenteerd, omdat er een terugbetalingsregeling geldt als deze middelen niet worden besteed of onrechtmatig zouden worden besteed. Denk bijvoorbeeld aan specifieke uitkeringen van het rijk of EU-bijdragen. Deze post is € 95,10 mln gestegen van € 253,23 mln. ultimo 2023 naar € 348,33 mln. ultimo 2024.

Overige vooruitontvangen bedragen ten laste van volgende begrotingsjaren zijn bedragen die de Provincie al heeft ontvangen, maar die betrekking hebben op toekomstige begrotingsjaren. Dit betekent dat deze bedragen nog niet als inkomsten voor het huidige jaar worden beschouwd, maar worden doorgeschoven naar de volgende jaren. Deze post is € 2,75 mln. gedaald van € 4,10 mln. ultimo 2023 naar € 1,35 mln. ultimo 2024.

In deze toelichting zijn de belangrijkste verplichtingen opgenomen waaraan de Provincie voor toekomstige jaren is verbonden. Het betreffen:

• meerjarige contracten natuurbeheer;
• verstrekte borgstellingen bij (bancaire) geldleningen;
• overige langlopende inkoopcontracten;
• meerjarige projectsubsidies >= grensbedrag € 1.2 mln.;
• strategische verwerving percelen Groeve Mourik te Brunssum;
• Programmaplan Waterveiligheid en ruimte Limburg (WRL);
• arbeidskosten gerelateerde verplichtingen;
• vordering op B.V. Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo;
• inkomsten in behandeling zijnde vergunningen Natuurbeschermingswet.

Volledigheidshalve vermelden wij tenslotte dat de Provincie Limburg geen financiële derivaten hanteert.

De in het verleden afgegeven meerjarige subsidiebeschikkingen functieverandering PSN/SKNL scheppen meerjarige verplichtingen. Deze subsidiebeschikkingen zijn, vóór de decentralisatie van de natuuropgave in 2013, in opdracht van de het Ministerie van Landbouw verstrekt door de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO). Er zijn beschikkingen afgegeven voor een resterend totaal verplichtingenbedrag van € 28,12 mln. De looptijd is variabel van 1 jaar tot en met 19 jaar. Per jaarschijf worden deze in de toekomst weggezet onder het Natuur en Landschapsbeheer, natuurgebieden beheer, voor een totaal bedrag van € 2,39 mln. per jaar. Vanaf begrotingsjaar 2025 heeft RVO deze opdracht teruggegeven aan de provincies, in het kader van de vennootschapsbelastingplicht. Het uitbetalen en berekenen van subsidies (voor PSN tarief, sec) wordt vanaf 1-1-2025 uitgevoerd bij de Provincie, cluster Subsidies.

PS hebben op 9 februari 2023 ingestemd met het financieringsvoorstel van het LEF ad € 40 mln. ten behoeve van Mijnwater masterplan fase 1, met inachtneming van o.a. amendement 166. Via dit amendement hebben PS als voorwaarde gesteld dat GS op korte termijn het risico van de aanvullende financiering aan Mijnwater vanuit het LEF verlegd naar de Provincie.

Medio 2024 is aan het Limburgs Energiefonds (LEF) B.V. een provinciale borgstelling van maximaal € 40 mln. verleend ten behoeve van Mijnwater Energy, conform amendement 166. Om het risico van de provinciale borgstelling te dekken, is binnen de risicoreserve SiS een deel van het reeds aan het LEF toegekende bedrag aan risicodekking verlaagd met € 8 mln. en voor eenzelfde bedrag toegekend aan deze provinciale borgstelling. Het LEF kan onder voorwaarden trekkingsverzoeken bij de Provincie indienen voor de financiering masterplan fase 1 van Mijnwater. Ultimo 2024 zijn er nog geen trekkingsverzoeken ingediend door het LEF. De provinciale borgstelling is daardoor ultimo 2024 nog niet effectief.

De Provincie is verbonden aan diverse contracten die voor 2024 en/of later zijn voorzien. Onderstaand treft u deze contracten met hun looptijd en opdrachtwaarde aan.

Met ingang van 2021 worden met betrekking tot de meerjarige projectsubsidies (voor 2024 >= € 1,2 mln) de subsidielasten verdeeld over meerdere jaren conform de liquiditeitsprognose bij de subsidieaanvraag. De lasten voor het jaar 2024 zijn op basis van ontvangen informatie met peildatum 1 september 2024 juist en volledig in boekjaar 2024 verwerkt. De restant verplichting ad € 58,03 mln. (2023: € 97,14 mln.) voor de komende jaren is volledig verwerkt en financieel gedekt in de meerjarige Programmabegroting 2025 e.v.

Provincie Limburg heeft een optie tot koop op de percelen van de Groeve Mourik te Brunssum. Deze strategische verwerving wordt betaald door de gemeente Brunssum, de Stadsregio Parkstad en de Provincie Limburg. In de te kiezen ontwikkelstrategie zijn verschillende varianten mogelijk: van een eventuele doorverkoop aan derden, de ontwikkeling door een deelneming of samenwerkingsverband (PPS) tot een eigenstandige provinciale grondexploitatie. Het risicoprofiel voor de Provincie is daarbij verschillend per variant en medebepalend in de uiteindelijke ontwikkelstrategie. Op 23 januari 2024 is een overeenkomst tot koop afgesloten. 

In het kader van het 15-jarig Programmaplan Waterveiligheid en Ruimte is op 14 juli 2022 door verschillende overheidspartners, waaronder het Rijk, Waterschap en Provincie een Bestuursovereenkomst Waterveiligheid en Ruimte aangegaan. De Provincie Limburg draagt voor € 50 mln. bij aan dit plan. Daarnaast is vanuit de resultaatbestemming 2023 € 2,5 mln. toegevoegd ten behoeve van het project Vierwaarden, inzake de financiering rondom het verplaatsen van de jachthaven Venlo. In totaliteit is eind 2024 € 51,46 mln. (2023: € 49,96 mln.) niet besteed. 

De arbeidskosten gerelateerde verplichtingen bestaan uit niet opgenomen vakantie-uren. Voor deze verplichting is, conform BBV, geen voorziening in de jaarrekening opgenomen. In geld uitgedrukt bedraagt de verplichting ruim € 10,54 mln., gebaseerd op het aantal uren verlof en een gemiddeld uurtarief. Wij merken ten aanzien van deze verplichting op dat het aantal uren, waarop deze post is gebaseerd, ten  opzichte van 2023 sterk is gestegen (89%) als gevolg van de nieuwe cao provincies. Wij verwachten dat dit effect van stijging tijdelijk is waarmee het volume zich zal stabiliseren. 

Per 1 februari 2017 is het vervlechtingstraject Greenport Venlo afgerond (GS 2016/89233). In de samenwerkingsovereenkomst met B.V. Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo is een vordering van de Provincie op de B.V. opgenomen van € 30 mln. inzake Greenportlane, te voldoen in 10 jaarlijkse termijnen voor het eerst op 10 januari 2018. Omdat deze vordering als een bijdrage in investeringen van derden (in de Greenportlane) kwalificeert, konden vanuit BBV-optiek uitsluitend de werkelijk gemaakte kosten worden geactiveerd. Het per ultimo 2024 (cumulatief) geactiveerde deel van de vordering bedraagt € 27 mln. (activanummer 9001062). Dit maakt dat de Provincie nog een niet uit de balans blijkende vordering op de B.V. heeft van € 2,90 mln. 

In 2024 zijn 99 vergunningaanvragen i.h.k.v. de Omgevingswet Natura 2000-activiteit ingediend, waarvan ca. één derde deel intrekkingsverzoeken op basis van de Landelijke beëindigingsregeling Veehouderijlocaties (LBV) is. Daar het de uitvoering van een Rijksregeling betreft, ontvangen wij van het Rijk € 2.000 per LBV-deelnemer die een intrekkingsverzoek heeft ingediend. Mede als gevolg van de jurisprudentie heeft op deze verzoeken nog geen besluitvorming plaatsgevonden. 

Verder zijn er in 2024 over de periode 2022 t/m 2024 voor 15 aanvragen baten ontvangen. Per 31-12-2024 zijn over de periode 2022 t/m 2024 in totaal 304 aanvragen in behandeling i.h.k.v. de Omgevingswet Natura 2000-activiteit (werkvoorraad), waarover nog geen inkomsten zijn ontvangen. Vanwege de stikstofproblematiek is door het Rijk voor 2025 een nieuwe opkoopregeling voor geheel of gedeeltelijke beëindiging van veehouderijen aangekondigd. Deelnemers aan deze regeling zijn van invloed op het aantal aanvragen (werkvoorraad).