3. § Onderhoud kapitaalgoederen

Kapitaalgoederen zijn van belang voor de realisatie van provinciale programma’s. Zo speelt een goed onderhouden infrastructuur een belangrijke rol in de economie en het sociaal leven. Een integrale afweging tussen aanwezigheid van kapitaalgoederen, kwaliteitsniveau, onderhoud en visie is van strategisch belang voor de Provincie en haar financiële positie.

Met de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen in de begroting stellen Provinciale Staten kaders voor onderhoud van infrastructuur, wegbeheer en gebouwen. Met behulp van de jaarstukken kan controle op deze kaders plaatsvinden. Voor nadere informatie over de afschrijvingsmethodieken verwijzen wij naar de grondslagen voor de waardering en resultaatbepalingen.

Infrastructuurvoorzieningen hebben effect op diverse uitvoeringsprogramma’s. Ze zijn van essentieel belang voor de Limburgse economie en de verbinding tussen mensen. Wij faciliteren onze bereikbaarheid maximaal en houden onze infrastructuurvoorzieningen vanwege de veiligheid in optimale conditie. 

Het beleid voor het onderhouden van infrastructuur is opgenomen in de door Provinciale Staten op 26 april 2024  vastgestelde ‘Nota Infrastructurele Kapitaalgoederen Provincie Limburg 2024-2027’. In deze Nota is het voorzieningenniveau van de provinciale wegen met kwaliteitsniveau ‘BASIS’. vastgesteld. Met dit kwaliteitsniveau is een goed functionerend provinciaal (wegen)netwerk geborgd en is het risico op het ontstaan van achterstallig onderhoud beheersbaar.

Binnen dit kader heeft de Provincie zorg gedragen voor het beheer en onderhoud van de weginfrastructuur.

De Provincie is eigenaar van de provinciale infrastructuur bestaande uit globaal 450 km weg (inclusief naastgelegen voorzieningen zoals fietspaden, parallelweg, bermen, afwateringsvoorzieningen en aanverwante objecten welke dienen ter ondersteuning van de functionaliteit van de provinciale wegen) en is wettelijk verantwoordelijk voor het beheren, onderhouden en rehabiliteren hiervan.

Daarnaast is het beheer en onderhoud daar waar mogelijk gecombineerd met andere provinciale programma's en heeft dit geleid tot aanpassingen aan de provinciale infrastructuur, de reconstructies. Het beheer en onderhoud en de reconstructies zijn opgenomen in het Integraal Programma Mobiliteitsopgaven Limburg 2023-2027 (IPML).

Daar waar nieuwe infrastructuur is gerealiseerd of infrastructuur is aangepast, markeert de ingebruikname het punt waarbij overdracht aan de beheerder aan de orde is. De kosten voor het beheer en onderhoud van de provinciale infrastructuur worden op het moment van ingebruikname ten laste gebracht van de provinciale begroting. 

In onderstaande tabel zijn deze projecten opgenomen, met jaar van oplevering.  

Financiële consequenties van beheerplannen en de planning uit het IPML zijn vertaald in de begroting. Onderstaande tabellen (3.2 en 3.3) geven inzicht in de gerealiseerde exploitatiekosten en investeringen van het beheer- en onderhoud aan het provinciale wegennet 2024. De financiële gevolgen van de investeringen komen terug in de exploitatie in de vorm van kapitaallasten (afschrijvingen). 

Onderstaande tabel geeft inzicht in de stand van zaken ultimo 2024.

De verschillen in investeringskredieten (zie tabel 3.3) worden veroorzaakt door verschuivingen in de uitvoering. De investeringskredieten en bijhorende meerjarenraming zijn gebaseerd op een vast bedrag dat geen rekening houdt met verschuivingen. De projecten zijn gefinancierd uit reguliere wegensectormiddelen van 2024, maar ook uit voorliggende dienstjaren. Genoemde bruto bedragen in tabel 3.4 hebben hierop betrekking.

De Provincie Limburg heeft diverse gebouwen en opstallen in eigendom:

• Het Gouvernement aan de Maas;
• Drie steunpunten voor provinciale wegen (Hulsberg, Sittard en Nederweert);
• Drie provinciale musea (Bonnefantenmuseum  Maastricht, Limburgs Museum Venlo en het Discovery museum Kerkrade);
• Kasteel Groot Buggenum en de bijbehorende ambtswoning te Grathem;
• Cargoloods Oost Maastricht-Airport;
• Het stationsgebouw met bijbehorende gebouwen (loods, werkplaats, watertoren en seinhuisjes) van de Zuid Limburgse Stoomtrein Maatschappij Simpelveld.

Het Gouvernement en de steunpunten worden gebruikt voor de huisvesting van (provinciale) medewerkers, de overige gebouwen worden verhuurd aan de betreffende stichtingen die het gebouw gebruiken. 

Beleid

Kwalitatief goed beheer en onderhoud van de provinciale gebouwen en de omliggende terreinen is belangrijk voor (het behoud van) de functionaliteit, maar ook representativiteit. Dit draagt bij aan de uitvoering van de provinciale programma's. Het doel is het waarborgen van het vastgestelde onderhoudsniveau  van alle provinciale gebouwen. Er is per gebouw een Meerjarenonderhoudsplan (MJOP) opgesteld dat als basis dient voor de inrichting van de Voorziening groot onderhoud provinciale gebouwen. 

Op basis van deze plannen wordt de functionaliteit en representativiteit van de gebouwen geborgd en duurzaam gefinancierd. Tevens wordt voldaan aan het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) van het Ministerie Binnenlandse Zaken en de voorwaarden van de accountant.

Verduurzaming gebouwen

De provinciaal gebouwen zijn in de afgelopen jaren op diverse gebieden verduurzaamd en hebben nagenoeg allen het energielabel A. (Voor de kantoorruimten is de minimale eis energielabel C.) Voor de monumentale gebouwen wordt maatwerk toegepast. In het kader van de Wet milieubeheer wordt bij RVO voldaan aan de informatieplicht energiebesparing. Bij natuurlijke vervangingsmomenten van installaties worden waar mogelijk energiezuinige alternatieven toegepast. Aanvullende maatregelen m.b.t. CO2- en energiereductie binnen de provinciale vastgoedportefeuille zijn nader uitgewerkt in het provinciale klimaatplan Uitvoeringsplan duurzaamheid 2024-2030. 

In het kader van de Provinciale energiestrategie (PES) is onderzocht of het mogelijk is om op de betreffende gebouwen PV-panelen aan te brengen. In het kader van de voorbeeldfunctie, wordt alleen duurzaam opgewekte energie ingekocht en is onze bedrijfsvoering duurzaam en circulair.

In 2024 is/zijn: 

• op planmatige wijze uitvoering geven aan de onderhoudsactiviteiten uit de Meerjarenonderhoudsplannen;
• (mede) op basis van de Meerjarenonderhoudsplannen een projectenplanning (groot onderhoud) voor de komende jaren opgesteld;
• per gebouw plannen opgesteld voor verdere verduurzaaming, dit onder meer aan de hand van de routekaart verduurzaming provinciaal maatschappelijk vastgoed van het IPO.