Omschrijving

Erfgoed wordt vaak gezien als dat wat Limburg écht Limburgs maakt. Erfgoed is overal en geeft kleur aan de omgeving. We blijven ons dan ook inzetten voor het behoud van erfgoed voor de huidige en toekomstige generaties. 

De Limburger kan hierdoor meer erfgoedlocaties bezoeken omdat de toegankelijkheid gestimuleerd is en meer monumenten zijn opgeknapt voor de toekomst. Hierdoor is het straatbeeld verbeterd, zowel in de stad als op het platteland. Leegstaand monumentaal erfgoed staat er immers vaak slecht bij. Door bij te dragen aan de restauratie  van deze gebouwen komen meer van dit soort gebouwen in een betere staat. Ook is de Limburger die betrokken is als erfgoedvrijwilliger geholpen bij zijn/haar erfgoedproject als de Provincie deze ondersteund. Tegelijkertijd is erfgoed in brede zin beter toegankelijk voor een breed publiek waardoor iedere Limburger makkelijker kan genieten van of meedoen met ons Limburgs erfgoed.

Rol Provincie: subsidiënt, toetser, procesmanager, ondersteuner, partner

Kwaliteit

In 2025 voeren wij de volgende activiteiten uit die bijdragen aan het doel om erfgoed voor de huidige en toekomstige generaties te behouden:

  • wij geven uitvoering aan onze wettelijke taken op het gebied van archeologie;
  • wij blijven ondersteuning geven aan zowel rijks- als gemeentelijke monumenten met een urgente restauratieopgave. Hieronder vallen ook de categorieën 'industrieel' en 'religieus' erfgoed;
  • wij ondersteunen vanuit de Programmabegroting enkele grote restauratie opgaven in Limburg waaronder bijvoorbeeld Abdij Rolduc en het Romeins museum in Heerlen;
  • wij zetten onze ondersteuning aan archeologische projecten gericht op publieksbereik voort om de kennis over en het behoud van bijzondere Limburgse artefacten te stimuleren en om vrijwilligers te betrekken bij onderzoek;
  • wij zetten onze ondersteuning aan projecten gericht op publieksbereik voort, om de kennis over en het behoud van ons rijke en diverse erfgoed te bevorderen. Hierbij hebben we ook specifieke aandacht voor het klein Limburgs erfgoed;
  • de Monulisaregeling wordt gecontinueerd in 2025 (amendement 179 Depondt c.s. inzake continuering Monulisa regeling);
  • in 2025 zetten wij onze subsidierelatie met de begrotingsinstellingen op het gebied van erfgoed voort;
  • wij gaan door met onze provinciale lobby voor meer financiële steun van het Rijk bij grote monumentale opgaven en de bescherming van het Limburgse schutters- en gildewezen;
  • wij continueren het instrument 'Erfgoedlab' in 2025;
  • wij verlenen in 2025 een opdracht voor het opstellen van een gebiedsbiografie van Limburg (of delen daarvan);
  • wij stimuleren het verduurzamen van monumenten door eigenaren subsidie te geven binnen de restauratie- en kerkenregeling voor verduurzamingsmaatregelen. 

Tijd

De inzet wordt om de hierboven onder 'kwaliteit' genoemde activiteiten in 2025 uit te voeren. In de eerste helft van 2025 zullen de subsidieregelingen voor archeologie, klein Limburgs erfgoed en de Monulisaregeling opnieuw worden opengesteld voor aanvragers. 

Geld

Het budget Erfgoed, monumenten en archeologie bedraagt € 19,45 mln. Dit bestaat uit 6% personele lasten, en 94% reguliere middelen. Deze reguliere middelen ad € 18,23 mln. hebben vooral betrekking op:

  • € 3,88 mln. restauratie rijksmonumenten (decentralisatie-uitkering);
  • € 3,99 mln. restauratie monumenten;
  • € 0,56 mln. Sociaal Historisch Centrum Limburg;
  • € 0,77 mln. Monumentenwacht;
  • € 0,16 mln. Steunpunt Archeologie en Monumenten;
  • € 0,37 mln. uitvoering archeologiebeleid;
  • € 0,24 mln. Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap;
  • € 0,52 mln. Stichting Restauratie Atelier Limburg;
  • € 0,20 mln. Depot bodemvondsten en Publieksfunctie;
  • € 2,15 mln. Subsidieregeling kerken 2024-2027;
  • € 0,11 mln. Erfgoed OLS;
  • € 0,62 mln. Archeologisch onderzoek Maaspark Well;
  • € 0,08 mln. Hoes veur ’t Limburgs;
  • € 1,00 mln. Ontwikkeling Kloosterdorp Steyl;
  • € 0,42 mln. Europees Erfgoedlabel.

Incidentele middelen, die gedekt worden uit de Programmareserve Erfgoed. monumenten en archeologie betreffen:

  • € 0,08 mln. Via Belgica;
  • € 0,02 mln. Stichting Liberation Route Limburg. 

Incidentele middelen, die gedekt worden uit het jaarrekeningresultaat 2023:

  • € 0,85 mln. Subsidieregeling  Monulisaregeling (amendement 179 Depondt). Betreft jaarschijf 2025 van totaalbedrag (€ 3,4 mln.).

Als uitwerking van het Beleidskader Cultuur en erfgoed voor iedereen  worden  de volgende middelen incidenteel in de Begroting 2025 geprogrammeerd (€ 2,20 mln. in 2025 en € 2,15 mln. in 2026):

  • € 0,75 mln. ErfgoedLAB;
  • € 0,30 mln. Subsidieregeling Archeologie;
  • € 0,20 mln. Subsidieregeling klein Limburgs Erfgoed;
  • € 0,10 mln. Subsidieregeling op het gebied van erfgoedverhalen;
  • € 0,23 mln. Erfgoeddigitalisering;
  • € 0,12 mln. Coöperatie Erfgoed Limburg;
  • € 0,50 mln. Nieuwe ontwikkelingen Erfgoed.

Het totaal van deze lasten wordt gedekt uit de Programmareserve Monumenten, erfgoed en archeologie.