Financieel perspectief

Een gezonde financiële positie komt tot uitdrukking in een sluitende begroting met een structureel evenwicht en voldoende weerstandsvermogen. Op deze begroting is het volgende van toepassing:

• de Najaarsnota 2024, de Programmabegroting 2025 en de bijhorende meerjarenraming 2026-2028 zijn structureel sluitend;
• de generieke taakstelling ad € 50 mln. is bij de najaarsnota ingevuld;
• er is voldoende weerstandsvermogen om de financiële risico’s te dekken (surplus weerstandsvermogen € 896 mln.);
• de onbenutte belastingcapaciteit, als onderdeel van het surplus in het weerstandsvermogen, bedraagt € 90 mln. per jaar;
• conform het Coalitieakkoord 2023-2027 was € 207 mln. gereserveerd voor nieuw beleid in programmareserves,  waarvan € 88 mln. reeds is geprogrammeerd in de begroting 2024 en 2025;
• een solide eigen vermogen van € 1.569 mln. geprognosticeerd per 1-1-2025;
• een solide financieringspositie, waardoor de behoefte aan Vreemd Vermogen beperkt is;
• de financiële kengetallen (zie paragraaf Weerstandsvermogen) vertonen een zelfde beeld.

Daarmee concluderen wij dat puur vanuit financieel perspectief de financiële positie gezond is. Dit blijft altijd een momentopname en de meerjarenraming blijft een punt van zorg. Dit vanwege de mogelijke effecten van herijking van het provinciefonds, betalen naar gebruik MRB en de gevolgen voor het beleid van het nieuwe kabinet. De meerjarenraming blijft daarom voor wat betreft de inkomsten en het begrotingsresultaat in grote mate onzeker. Ook geopolitieke ontwikkelingen kunnen van invloed zijn. 

Behoud van structureel evenwicht: strategisch voorsorteren maar wachten op impact
In de Voorjaarsnota 2024 zijn uw Staten uitgebreid geïnformeerd over de mogelijkheden en beperkingen om dit structurele evenwicht te handhaven. In afwachting van de herziening van het provinciefonds zijn er echter nog geen structurele ombuigingsmaatregelen genomen. Zodra er meer informatie beschikbaar is en de hoogte van de financiële opgave bekend is, zullen uw Staten direct worden geïnformeerd en zullen de  gevolgen in onze cijfers worden verwerkt via de circulaires.  

Totdat er meer duidelijkheid is, is het raadzaam om terughoudend te zijn met het aangaan van structurele verplichtingen. Deze voorzichtige benadering is ook toegepast op de gepresenteerde financiële resultaten van de begroting en meerjarenraming. In dit kader hebben wij ook het restant van de financiële taakstelling bij de Najaarsnota 2024 geadresseerd en ingevuld waarbij we financiële kwesties niet vooruitschuiven.

Voor specifieke toelichtingen op de diverse onderdelen verwijzen wij naar de aparte paragrafen over onze begroting en meerjarenraming, balansinformatie en de grondslagen.

In dit kengetal komt tot uitdrukking of de Provincie over voldoende structurele baten beschikt om de structurele lasten te dekken. Dit cijfer helpt mee om te beoordelen welke structurele ruimte de Provincie heeft om de eigen lasten te dragen of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Wanneer dit percentage negatief is, betekent dit dat het structurele deel van de baten onvoldoende ruimte biedt om de structurele lasten te blijven dragen. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten (waaronder de financieringslasten) te dekken. Een cijfer van rond de nul (tussen – 0,4 en 0,4) betekent dat structurele baten en lasten min of meer in evenwicht zijn.

Uit de cijfers blijkt dat de begroting 2025 en bijhorende meerjarenraming structureel in evenwicht zijn.  De stijging van 2021 t/m 2023  is te verklaren uit de voordelige jaarrekeningresultaten. De dalende trend vanaf 2023 kenmerkt zich door het structureel opnemen van enkele begrotingsposten, zoals vastgesteld bij de Programmabegroting 2023 en de uitwerking van het coalitieakkoord "Elke Limburger telt".  

 

Het solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de Provincie Limburg in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Het geeft de verhouding tussen het eigen vermogen en de totale balansomvang weer. Hoe hoger het percentage, hoe gunstiger dit is voor de financiële weerbaarheid van de Provincie.  
Uit de meerjarige ontwikkeling van deze ratio blijkt dat deze ratio een stabiel beeld geeft over de periode 2014-2028. Een voorbehoud moet worden gemaakt over de periode 2024-2027. De verwachting is dat dit ratio nog beperkt zal dalen als gevolg van inzet van programmareserves in deze Statenperiode om de beleidskaders uit te kunnen voeren. Ook na deze inzet is echter nog steeds sprake van een gunstig solvabiliteitsratio.

De netto-schuldquote geeft inzicht in het niveau van de provinciale schuldenlast ten opzichte van het totaal van de baten. Het geeft daarmee een indicatie van het beslag dat de financieringslasten op de exploitatie leggen en daarmee op de vrije ruimte van de exploitatiebegroting. Hoe hoger de schuld, hoe hoger de schuldquote. Als gevolg van de investeringsstrategie zien wij de schuldquote stijgen. Maar ook hier is nog steeds sprake van gezonde verhoudingen.