Omschrijving

Wij willen de biodiversiteit in Limburg in stand houden en waar mogelijk versterken. Vanuit onze wettelijke taken en gemaakte afspraken, zetten wij in op behoud en herstel van habitattypen en leefgebieden van planten en dieren. 

Naar verwachting zal het in ontwikkeling zijnde regeerprogramma inzichtelijk maken hoeveel middelen beschikbaar komen om te werken aan de herstelopgave natuur en de stikstofopgave. Daarnaast komen er vanuit de SPUK Natuur 2 financiële middelen beschikbaar voor Limburg. Binnen de beschikbare middelen wordt doorgewerkt aan de wettelijke opgaven en doelstellingen van het coalitieakkoord op het gebied van natuur en stikstof. 

Wij realiseren en beheren een robuust Natuurnetwerk Limburg (NNL) van goede kwaliteit. Conform het beleidskader is in 2027 is ter completering van het Natuurnetwerk Limburg NNL (Natuurpact 2013) 1.270 ha natuur ingericht – waarvoor op 990 ha nog functieverandering nodig is.  Op 1 januari 2024 betrof dit nog 1253 ha in te richten natuur en 892 ha functieverandering. Wij versterken het beheer van de Limburgse natuurgebieden kwalitatief en kwantitatief en wij verlenen subsidies die nodig zijn voor afwaardering, inrichting, natuurherstel en (agrarisch) natuurbeheer.  Wij verwerven gronden om te ruilen of gebiedsprocessen te faciliteren.

In 2025 werken wij aan actuele beheerplannen voor Limburgse Natura 2000-gebieden en starten wij met de evaluatie van de beheerplannen waarvan de looptijd is verstreken Limburg heeft met 24 Natura-2000 gebieden een bovengemiddeld grote opgave; Natura 2000 maatregelen worden met de hiervoor gedecentraliseerde middelen uitgevoerd. Wij werken aan concretisering van VHR-doelen buiten N2000 gebieden en inventariseren ecologische verbindingszones. Wij ondersteunen initiatieven die bijdragen aan VHR doelbereik en vergroting van het areaal en revitalisering van de Limburgse bossen. Mits hiertoe voldoende middelen door het Rijk beschikbaar gesteld zijn, hebben wij in 2027 met initiatieven van onderop een betekenisvolle bijdrage geleverd aan de groene opgaven 30% VHR en vergroting areaal en revitalisering bossen. Wij ondersteunen bedreigde diersoorten actief en passief en zorgen voor behoud van beschermde natuurwaarden. Hiertoe worden subsidies en opdrachten verleend.

 Als bevoegd gezag, op grond van de Omgevingswet, verlenen wij ontheffingen en vergunningen, monitoren wij, houden wij toezicht en handhaven wij. Wij ontwikkelen instrumenten die adequate uitvoering mogelijk maken. 

Het goed samenleven van mens en natuur verbeteren wij  door versterking van het faunabeheer. Wij verlenen subsidies en opdrachten voor preventieve maatregelen om schade te voorkomen en voor het verwijderen van exoten.

Wij verbeteren het inzicht in de staat van instandhouding van de natuur zodat middelen effectief kunnen worden ingezet (natuurmonitoring).

Kansen zijn benut om natuurdoelen (natuurinclusief) te realiseren in verbinding met opgaven in andere sectoren, waaronder de natuurinclusieve isolatie van gebouwen met het oog op vleermuizen en vogels. Om te komen tot een natuurinclusieve samenleving leggen wij verbindingen met de aanpak van maatschappelijke opgaven, zodat van hieruit ook wordt  bijgedragen aan de realisatie van natuurdoelen. Zo stimuleren wij meervoudig doelbereik van de financiële middelen die voor deze opgaven beschikbaar zijn. Kansen dienen zich aan op het gebied van leefbaarheid (leefbaarheidsfonds), klimaat en energie (pré-soortenmanagementplannen genoemd in het coalitieakkoord ‘Elke Limburger telt’), de woonopgave, natuurinclusieve landbouw, landschapsontwikkeling en het LPLG (transitiefonds). 

Rol Provincie: bevoegd gezag, subsidient, partner, toetser, procesmanager, ondersteuner

Kwaliteit

Wij dragen bij aan een verbetering van de biodiversiteit en de natuur in Limburg. Dit doen wij door het continueren van onze wettelijke taken gericht op het ontwikkelen  en uitvoeren van natuurbeleid. Wij breiden het areaal Natuurnetwerk uit, wij zorgen voor herstel, inrichting en beheer van deze natuur en wij stellen beheerplannen en natuurdoelanalyses op. In het verlengde hiervan voeren wij onderzoeken uit naar de benodigde aanvullende herstelmaatregelen en voeren wij natuurmonitoring uit. In 2025 werken wij met Rijk en provincies aan het herstelplan in het kader van de Europese Natuurherstelverordening. Samen met Rijk en andere provincies streven wij naar een openstelling van de Nationale Databank Flora en Fauna en verbetering van de natuurmonitoring. 

Wij zorgen voor een betere balans in het samenleven van de mens met de natuur door het uitvoeren van de taken op het vlak van faunabeheer. Wij herstellen de balans in het samenleven met dieren die schade veroorzaken door het verlenen van subsidies en opdrachten. Voor de bestrijding van exoten werken wij in het voorjaar van 2025 een nieuwe aanpak uit, die inzet op een gebiedsoverstijgende aanpak, in de vorm van onder andere 'lerend bestrijden' projecten. Samen met Limburgse gemeenten werken wij verder aan de in 2024 geïntroduceerde opzet voor Soorten Management Plannen. 

Vanuit de extra middelen voor Natuur en Landschap worden projecten en initiatieven gesteund en opgezet die maatschappelijk draagvlak hebben en met jagers, burgers, gemeenten, terreinbeherende organisaties werken aan meer vergroening, natuur en biodiversiteit buiten N2000 gebieden, en binnen dorpen en steden. 

Tijd

Ten aanzien van Natuur, biodiversiteit en fauna streven wij deze statenperiode de volgende doelstellingen na:

  • In 2027 is ter completering van het Natuurnetwerk Limburg NNL (Natuurpact 2013) 1.270 ha natuur ingericht – waarvoor op 990 ha nog functieverandering nodig is;
  • Mits hiertoe voldoende middelen door het rijk beschikbaar gesteld zijn, hebben wij in 2027 met initiatieven van onderop een betekenisvolle bijdrage geleverd aan de groene opgaven 30% VHR en vergroting areaal en revitalisering bossen;
  • Het beheer van de Limburgse gebieden is kwalitatief en kwantitatief versterkt;
  • Limburg heeft met 24 Natura-2000 gebieden een bovengemiddeld grote opgave; Natura 2000 maatregelen zijn uitgevoerd;
  • Kansen zijn benut om natuurdoelen (natuurinclusief) te realiseren in verbinding met opgaven in andere sectoren, waaronder de natuurinclusieve isolatie van gebouwen met het oog op vleermuizen en vogels;
  • Het goed samenleven van mens en natuur is verbeterd door de versterking van het faunabeheer;
  • Wij verbeteren het inzicht in de staat van instandhouding van de natuur zodat middelen effectief kunnen worden ingezet;
  • Wij hebben in 2027 een deel van de emissiereductie van 3 KtonNH3/jr en 0,3Mton CO2 eq/jr gerealiseerd, met name door generiek rijksbeleid en de piekbelastersaanpak. De aanvullende aanpak door de provincie heeft geleid tot vermindering van lokale deposities op N2000-gebieden en tot daling van de emissie van broeikasgassen.

De beoogde resultaten voor 2025 dragen hieraan bij.

Geld

Voor de uitvoering van natuur, biodiversiteit en fauna is in de begroting 2025 € 37,93 mln. beschikbaar. Dit budget bestaat uit 13% personele lasten en 87% reguliere middelen. De reguliere middelen ad € 32,93 mln. hebben met name betrekking op:

  • € 1,99 mln. exploitatiesubsidies voor 4 natuurorganisaties;
  • € 3,88 mln. organisatiekosten RVO/Stimulus/IPO/BIJ12 voor uitvoering GLB, NDFF, stikstof;
  • € 2,43 mln. Wet natuurbescherming incl. fauna;
  • € 0,75 mln. natuurmonitoring;
  • € 0,95 mln. soortenbescherming;
  • € 17,54 mln. natuurbeheer incl. anlb;
  • € 0,33 mln. aanpak invasieve exoten;
  • € 0,5 mln. initiatieven natuur;
  • € 2,24 mln. onderzoeken;
  • € 1,71 mln. SPUK natuur 1 deel boscompensatie;
  • € 0,61 mln. natuurinclusief na-isoleren;


SPUK-middelen worden budgettair neutraal (zowel voor de last, als voor de baat), opgenomen in de begroting.


De baten hebben betrekking op de dekking voor de SPUK L16 Natuur boscompensatie € 1,72 mln.

De inzet van de reserves dekt de volgende uitgaven:

  • € 0,16 mln. reserve Ooijen Wanssum ter dekking van het natuurbeheer;
  • € 0,50 mln. reserve programma natuur en landschap voor de ambities/initiatieven voor Natuur;
  • € 4,49 mln. reserve Natuur voor dekking van doorgeschoven N2000 middelen vanuit 2024.