7.2.2. Openbaar vervoer
De Provincie Limburg is concessieverlener van het regionale openbaar vervoer in Limburg. Arriva is sinds december 2016 concessiehouder en verzorgt sindsdien het regionale trein- en busvervoer in Limburg.
We willen een aantrekkelijk, duurzaam en toegankelijk openbaar vervoer met goede aansluitingen en actuele reisinformatie. Het Limburgse openbaar vervoersysteem is een vitaal basiselement binnen de Limburgse mobiliteit en de transitie naar een duurzaam mobiliteitssysteem.
In 2024 was de nasleep van de coronapandemie nog steeds voelbaar in het openbaar vervoer. Het aantal reizigers in het openbaar vervoer in Limburg bleef lager dan in 2019. Hierdoor stond de concessie onder (financiële) druk. Ook in 2024 bleef dit een opgave.
Wij werkten in 2024 aan een verbetering van het openbaar vervoer. Het geactualiseerde Ontwikkelplan OV helpt ons om de komende jaren te blijven werken aan het openbaar vervoer. We hebben stappen gezet in het toegankelijker maken van het openbaar vervoer, we stuurden op verbetering in de dienstregeling en de betrouwbaarheid ervan. Dit heeft tot een gedeeltelijke verbetering geleid. De betrouwbaarheid blijft een belangrijk aandachtspunt ook na 2024. Bij Dal Vrij Limburg en de structurele financieringsafspraken met het Rijk rond decentrale stoptreindiensten zijn stappen gezet, maar is meer tijd nodig dan verwacht om tot een goede implementatie te komen.
Rol Provincie: bevoegd gezag, toetser, financier, partner
In 2024 zijn de volgende activiteiten gerealiseerd
- Het openbaar vervoer is volgens de in het contract gemaakte afspraken en de dienstregeling uitgevoerd. De kwaliteit is in de loop van 2024 verbeterd en rituitval verminderd. Echter, de Zuid-Limburgse treindiensten (vooral de Drielandentrein) kampten met lage betrouwbaarheid en hoge mate van rituitval. Dit betrekken we bij de vaststelling van de exploitatiebijdrage over 2024.
- Het Ontwikkelplan OV Limburg is geactualiseerd en door GS vastgesteld. PS zijn hierover op 10 december 2024 met een mededeling portefeuillehouder (DOC 00725498) geïnformeerd .
- Dal Vrij Limburg (voorheen de ‘Meedoenpas’) is onderzocht. De gefaseerde invoering is nog niet gestart. Er worden met gemeenten afspraken gemaakt over invoering in de eerste helft van 2025.
- Het Uitvoeringsprogramma Toegankelijkheid is vastgesteld waarmee we invulling geven aan onderwerpen als het verbeteren van reisinformatie, de inzet van OV-ambassadeurs, reisassistentie en de toegankelijkheid van haltes. Voor de uitvoering is inmiddels een eenmalig Rijkssubsidie ontvangen.
- We hebben de mogelijkheden onderzocht om open-access nachttreinen (d.w.z. een treinverbinding buiten de OV-concessie) vanuit Aken en Luik naar Schiphol te laten rijden. Naar aanleiding van dit onderzoek wordt de realisatie van een verbinding tussen Aken en Sittard op de bestaande open-access nachttrein van Arriva voorbereid.
- We hebben in het BO MIRT met het Rijk afspraken gemaakt over de structurele financieringsafspraken voor de gedecentraliseerde stoptreindiensten voor de periode vanaf 2025. Deze afspraak wordt in de eerste helft van 2025 uitgewerkt.
Het concessiebeheer en het ontwikkelen van het Limburgse openbaar vervoer is een continu proces.
De onder omschrijving genoemde onderwerpen zijn gedeeltelijk afgerond. Voor de resterende onderwerpen zijn maatregelen getroffen om deze in 2025 af te ronden.
Voor de uitvoering van product 7.2.2. Openbaar vervoer zijn in 2024 de lasten begroot op € 106,73 mln. De werkelijke realisatie 2024 bedraagt € 96,78 mln. Hierdoor ontstaat er een voordelig verschil van € 9,95 mln. Dit verschil in 2024 heeft vooral betrekking op:
- de gefaseerde uitvoering van Dal Vrij Limburg (€ 6,99 mln.);
- een aanpassing van de te verwachten uitgaven van een meerjarig project. De niet-bestede middelen dienen voor de gehele looptijd van het project beschikbaar te blijven (€ 2,11 mln.);
- procesmiddelen voor externe expertise rondom de OV-concessie/Maaslijn (€ 0,39 mln.).
Om te voldoen aan onze verplichtingen en verdere uitvoering van bestaand beleid mogelijk te maken wordt € 9,49 mln., inclusief aanwending van de reserve, overgeboekt naar 2025 via de overboekingsvoorstellen.