6.1.1. Cultuur

Wij hebben de beoogde resultaten voor 2024 behaald en liggen daarmee op koers wat betreft de uitvoering van het Beleidskader Cultuur en erfgoed voor iedereen, onderdeel Cultuur. De nadruk heeft gelegen op de totstandkoming van het Uitvoeringsprogramma Limburgse taal Same veur ’t Limburgs 2025-2027, op 13 december door Provinciale Staten vastgesteld, dat duidelijk richting geeft aan onze inzet de komende jaren. Er is veel media-aandacht geweest voor de Limburgse taal. Limburgers hebben dit goed kunnen volgen. Ook de opening van het Hoes veur ’t Limburgs, op 20 september 2024 met een eigen locatie in Roermond, heeft (het belang van het behoud van) de Limburgse taal dichter bij de burgers gebracht.

In 2024 heeft het traject inzake de aanvragen in het kader van de Culturele Infrastructuur 2025-2028 ook centraal gestaan. Op basis van het door de Cultuurtank Limburg opgeleverde adviesrapport, worden 49 culturele instellingen ondersteund, waarvan 13 uit Noord- en Midden-Limburg. Een divers cultureel aanbod voor de Limburgers om van te genieten, is hiermee voor de komende jaren geborgd.

De visitatie van de provinciale musea is in 2024 uitgevoerd door een onafhankelijke externe commissie. Wij gaan het opgeleverde visitatie rapport benutten voor de beleidsontwikkeling voor deze musea.

Vele amateurkunstenverenigingen en vrijwilligers zijn geholpen door onze inzet via het Huis voor de Kunsten Limburg en de Stichting Klankkleur Limburg.

Via het programma Cultuureducatie met Kwaliteit hebben leerlingen kunnen kennismaken met cultuur en cultuur kunnen ervaren. In 2024 hebben 259 scholen aan het door ons ondersteunde programma deelgenomen.

Verder zijn door onze ondersteuning weer veel culturele festivals en evenementen gerealiseerd, hebben makers in de filmsector en in de popmuzieksector mooie producties kunnen maken en hebben via crowdfunding culturele initiateven van allerlei aard doorgang kunnen vinden. Dit allemaal om mensen te kunnen laten genieten van een breed en aansprekend cultuuraanbod.

Rol Provincie: subsidient, toetser, procesmanager, ondersteuner, partner

Wij hebben de volgende resultaten behaald.

• De lobby richting Rijk voor een meer evenwichtige en meer eerlijke spreiding van Rijksmiddelen is geagendeerd tijdens het werkbezoek van Staatssecretaris Gräper op 8 april 2024, in onze reactie op het landelijk Hoofdlijnenakkoord en bij onze felicitaties aan de nieuwe minister, als ook bij het opstellen van het Cultuurconvenant 2025-2028 met het Rijk. Ondanks (bestuurlijke) inzet hierop, is dit niet opgenomen in het op 17 januari 2025 formeel ondertekende convenant. Wel is de continuering van de Rijksmiddelen voor ‘Verbreding en Vernieuwing’ ten behoeve van de provincies Flevoland, Friesland, Overijssel, Drenthe, Zeeland en Limburg in het convenant opgenomen. Gedurende de periode 2025-2028 en in aanloop naar een herziening van het landelijk cultuurstelsel voor de periode 2029-2032 blijven wij ons inzetten om de komen tot een gelijkere spreiding van Rijksmiddelen.
  Het Bonnefanten is door ons voorgedragen voor ondersteuning in de landelijke BIS 2025-2028. De Minister heeft de relevantie van het Bonnefanten in dit verband wederom erkend. Door de extra financiering die het museum hierdoor ontvangt, kan het museum activiteiten van belang voor Limburg continueren. Zowel uit het werkbezoek van de Staatssecretaris als uit ambtelijke contacten is gebleken dat de gewenste Rijkserkenning voor tenminste één provinciaal museum met Rijksmuseumstatus geen haalbare doelstelling is. Onze inzet in aanloop naar de periode 2029-2032 is daarom gericht op grotere Rijkserkenning voor de provinciale musea in de BIS.
  De lobby voor een groter Rijkscommitment voor de Limburgse taal is meegenomen in het Uitvoeringsprogramma Limburgse taal Same veur ’t Limburgs 2025-2027 (zie verderop).
• Wij hebben, op basis van het door de Cultuurtank Limburg opgeleverde adviesrapport, besloten om in het kader van de Culturele Infrastructuur 2025-2028 49 culturele instellingen te ondersteunen. Specifiek voor het cultureel aanbod in Noord- en Midden-Limburg gaat het om 13 culturele instellingen. Wij gaan maatwerkoplossingen bieden voor de periode 2025-2028 voor instellingen uit Noord- en Midden-Limburg die geen subsidie gaan ontvangen in de Culturele Infrastructuur 2025-2028. Met deze instellingen is daartoe eind 2024 een ambtelijke gespreksronde gestart. Zo kan in Noord- Limburg en Midden-Limburg een divers en passend cultureel aanbod zich ontwikkelen, waar mensen van kunnen genieten.
• De visitatie van de provinciale musea is in 2024 uitgevoerd door een onafhankelijke externe commissie. Het in december 2024 opgeleverde visitatierapport bevat zowel aanbevelingen aan de provinciale musea als aan de Provincie. Wij gaan dit rapport benutten voor de beleidsontwikkeling voor deze musea. Uw Staten heeft in dit verband in januari 2025 een informerend stuk ontvangen.
• Het Uitvoeringsprogramma Limburgse taal Same veur ’t Limburgs 2025-2027 is 13 december door Provinciale Staten vastgesteld. In de uitvoer wordt ingezet op twee parallelle en samenhangende sporen. In het kader van extra inzet op Deel II-erkenning gaan wij projecten ondersteunen vooral gericht op jeugd, kinderopvang en onderwijs, een bewustwordingscampagne, kennisontwikkeling, het Hoes veur ’t Limburgs als ondersteuningsorganisatie. Tegelijkertijd wordt voorwerk gedaan voor de Deel III-erkenning. Hiervoor wordt een actiecommissie ingesteld, die zich bezig gaat houden met het onderzoeks- en voorbereidingswerk om het Limburgs naar een hoger plan te brengen. Op weg naar de vaststelling van dit Uitvoeringsprogramma hebben wij samen met het Hoes veur ’t Limburgs het Symposium voor de ‘Bevordering en verankering van de Limburgse taal’, georganiseerd op vrijdag 12 januari 2024. Het voor Provinciale Staten georganiseerde werkbezoek aan de Provincie Fryslân op 29 en 30 augustus 2024 heeft veel media-aandacht gekregen en is van belang geweest voor het ophalen van informatie en het creëren van draagvlak. Binnen de subsidieregeling  Erfgoed, onderdeel Limburgse taal, zijn in 2024 15 subsidieaanvragen gehonoreerd. Het Hoes veur ’t Limburgs is daarnaast vanuit het al bestaande begrotingsbedrag en een aanvullend subsidiebedrag gesubsidieerd voor zijn werkzaamheden in 2024. Het Hoes heeft hiermee tevens op 20 september 2024 een eigen locatie kunnen openen in Roermond.
• Verenigingen en vrijwilligers in de amateurkunstensector en erfgoedsector zijn bij hun werkzaamheden ondersteund door het Huis voor de Kunsten Limburg. De achterbannen van de muziekbonden zijn ondersteund door de Stichting Klankkleur Limburg.
• In 2024 hebben 259 Limburgse basisscholen en 52.571 leerlingen deelgenomen aan het programma Cultuureducatie met Kwaliteit, waardoor weer veel kinderen en jongeren in aanraking zijn gekomen met cultuur. Wij continueren de ondersteuning van dit programma in 2025. In 2024 hebben wij daarom de adhesieverklaringen afgegeven voor de Limburgse aanvragen in de landelijke Regeling Cultuureducatie met Kwaliteit 2025–2028, uitgevoerd door het Fonds voor Cultuurparticipatie.
• Op basis van de Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen hebben in 2024 ruim 130 evenementen met onze ondersteuning plaatsgevonden. Op basis van de subsidieregeling Cultuur zijn 24 culturele festivals of evenementen door ons ondersteund. Medio oktober 2024 hebben wij de subsidieregeling Cultuur 2025-2027 vastgesteld voor aanvragen de komende jaren voor grote volksculturele evenementen, grote carnavalsevenementen, en culturele festivals en evenementen. Mede door deze subsidies konden/kunnen mensen blijven genieten van een divers aanbod van culturele festivals en evenementen.
• Crowdfundingplatform voordekunst is voor de jaren 2024 en 2025 ondersteund. In 2024 zijn hierdoor 45 Limburgse crowdfundingcampagnes succesvol geweest en zijn culturele projecten en initiatieven van allerlei aard gerealiseerd.
• Wij hebben voor 2024 en 2025 bijgedragen aan het Jan Smeets Fonds, het Limburgse popfonds. Aankomend en gevestigd Limburgs talent in de popmuziek krijgt door de regelingen in dit fonds de ruimte om zich verder te ontwikkelen en zich aan een breed publiek te presenteren.
• Het Limburg Filmfonds is in 2024 ondersteund; 25 filmproducties hebben een bijdrage ontvangen uit dit fonds. In december 2024 hebben wij een werksessie georganiseerd met en voor de Limburgse filmsector. De opbrengst hiervan gebruiken wij bij de verdere beleidsontwikkeling op het gebied van film en specifiek het Limburg Filmfonds, om makers zo goed mogelijk te laten ondersteunen bij het maken van boeiende producties over en voor Limburg(ers). Tijdens 'De Maand van de Limburgse Film' kan er via L1 gekeken worden naar producties ondersteund door het Limburg Filmfonds.

Het is gelukt om de beoogde resultaten voor 2024 te behalen. Aan de doelstellingen en te behalen resultaten zoals genoemd in het Beleidskader 2024-2027 ‘Cultuur en erfgoed voor iedereen’ wordt gewerkt in de jaren 2024-2027. De resultaten in 2024 vormen de basis voor onze verdere inzet in 2025, zoals op het gebied van lobby, museumbeleid en Limburgse taal.

Voor de uitvoering van product 6.1.1. Cultuur zijn in 2024 de lasten begroot op € 35,50 mln. De werkelijke realisatie 2024 bedraagt € 33,92 mln. Hierdoor ontstaat er een voordelig verschil van € 1,58 mln. Dit verschil in 2024 heeft vooral betrekking op vertraging in de afhandeling van subsidieaanvragen. Voor de afhandeling hiervan moet de aanvrager aan een aantal voorwaarden voldoen, die in 2025 zullen worden afgerond.

Om te voldoen aan onze verplichtingen wordt € 1,51 mln. overgeboekt naar 2025 via de overboekingsvoorstellen.