3.3.1. Een gezonde arbeidsmarkt

Met de uitvoeringsagenda 'Een gezonde arbeidsmarkt' werken we aan een arbeidsmarkt waarin iedere (nieuwe) Limburger in staat is om een duurzame werkplek te vinden, mee te kunnen bewegen met veranderingen en zichzelf verder te ontwikkelen. 

Hierbij richten we het arbeidsmarkt- en onderwijsbeleid op de sociaal maatschappelijke opgaven:
• Onderwijsopgave: een meer toekomstbestendig onderwijslandschap (mbo-hbo-wo) in Limburg dat de transities ondersteunt (kennis als brandstof voor innovatie) en minder kwetsbaar is voor de rigiditeit van het nationale systeem en met aanhaking van bedrijfsleven. Een onderwijslandschap dat ook binnen de demografische realiteit van Limburg in staat is om mensen op te leiden zodat deze goed blijven aansluiten op de behoeften in de regio;
• Kwalitatieve opgave: Het beter op peil houden van kennis en vaardigheden (‘Leven Lang Ontwikkelen’), waarmee een bredere inzetbaarheid in een voortdurend veranderende arbeidsmarkt wordt bereikt. Blijven leren en ontwikkelen wordt gestimuleerd en is makkelijk toegankelijk, voor iedereen. Bedrijfsleven en onderwijs zijn hier samen voor verantwoordelijk;
• Kwantitatieve opgave: een betere balans tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Een dynamiek waarin de vraag naar personeel onderdeel is van strategisch HR beleid.

We gaan met dit uitvoeringsprogramma bijdragen aan deze arbeidsmarktopgaven via drie actielijnen:
 • Actielijn 1: Toekomstbestendige onderwijsinfrastructuur
 • Actielijn 2: Toekomstbestendige en wendbare beroepsbevolking
 • Actielijn 3: Vraag en aanbod in balans

Voor de activiteiten in deze drie actielijnen is vooralsnog de inzet van € 10,0 mln. uit de programmareserve Arbeidsmarkt en Onderwijs voorzien.

Rol Provincie: ondersteuner, subsidiënt, partner

In 2024 zijn per doelstelling de volgende resultaten gerealiseerd:

– In 2024 is de Bestuurstafel Onderwijs met alle hoger- en beroepsonderwijsinstellingen in totaal vier keer bij elkaar gekomen. Daarmee is de doelstelling van twee ruimschoots behaald. Tijdens deze overleggen zijn onder meer de volgende thema's aan bod gekomen: Onderwijsmanifest, rijkontwikkelingen, lobby en regiodeals. Majeure projecten zoals Einstein Telescope en Beethoven. Met name in de Limburgse lobby rondom het thema internationale studenten is het Bestuurlijk Overleg Onderwijs zeer waardevol gebleken. Door de intensieve afstemming en korte lijnen, zijn er diverse gezamenlijke lobby acties opgezet, zoals de lobby rondom het Onderwijsmanifest, de gezamenlijke (voorbereiding van) het werkbezoek van Minister Bruins en de vele media aandacht die dit thema heeft gekregen.

– In 2024 heeft er eenmalig een breed bestuurlijk overleg plaatsgevonden met alle strategische arbeidsmarktpartners (o.a. UWV, arbeidsmarktregio's, werkgeversverenigingen en vakbonden). Daarmee is de doelstelling behaald. Tijdens dit overleg zijn diverse thema's met elkaar gewisseld, zoals actuele stand van zaken van de arbeidsmarkt en de ontwikkeling van de arbeidsmarktinfrastructuur. Tijdens het overleg bleek er geen nadrukkelijke behoefte bij partners om dit overleg structureel voort te zetten. De bestuurlijke afstemming vindt daarom incidenteel en op thema plaats.

– In 2024 is er door alle MBO-instellingen (Yuverta, Vista, Gilde) in Limburg gezamenlijk gewerkt aan een nadere uitwerking van de Vakmanschapsagenda MBO 2030. Hierbij zijn tot nu toe de volgende gezamenlijke thema’s benoemd: Leven Lang Ontwikkelen en Kwetsbare jongeren. Het daadwerkelijke plan ligt er echter nog niet. De doelstelling is daarmee deels gerealiseerd.

– In 2024 zijn de volgende onderwijs- en of arbeidsmarktprojecten met Limburgse partners ingediend binnen Rijks- of Europese regelingen:

• ESF+ aanvraag VDL Nedcar: begeleiding en scholing van ontslagen VDL Nedcar medewerkers door de Arbeidsmarktregio Zuid-Limburg. Dit project versterkt de reguliere dienstverlening die is vormgegeven binnen het Werkcentrum Zuid-Limburg (locatie Geleen). Voor ons als provincie een belangrijk project in het kader van het vergroten van de arbeidsparticipatie van mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt door middel van ondersteuning van de arbeidsmarktregio’s. Status: Toegekend. € 250.000 cofinanciering geleverd.
• CrossCircular: de 5 universiteiten binnen de Euregio Maas Rijn, te weten Université de Liège, Universiteit Hasselt, RWTH Aachen, Universiteit Maastricht en de Open Universiteit hebben onder penvoerderschap van de EGTS-EMR in december 2024 gezamenlijk een EFRO projectvoorstel ingediend ten behoeve van het bevorderen van grensoverstijgende samenwerking zodat studenten aan meerdere universiteiten onderwijsmodules kunnen volgen, in eerste instantie gericht op het brede veld van circulariteit. Voor ons als Provincie en belangrijk project in het kader van het bevorderen van trinationaal onderwijs. Status: ingediend 1e ronde Interreg EMR, in afwachting van beoordeling.
• Care4Future: In zowel Nederland als Vlaanderen kampt de zorgsector met grote uitdagingen op de arbeidsmarkt, waaronder vergrijzing en ontgroening. Er is sprake van toenemende personeelstekorten. Dit project beoogt een aanzienlijke verbetering te bewerkstelligen voor deze personeelstekorten door middel van een gezamenlijke Vlaams-Nederlandse aanpak, waarbij voortgebouwd wordt op succesvolle arbeidsmarktinitiatieven en innovatietrajecten uit het verleden (waaronder het project Samen aan Zet). Het primaire doel is het ontwikkelen en implementeren van op maat gemaakte oplossingen voor knelpunten in de zorgarbeidsmarkt, en daarmee een krachtige impuls te geven om deze uitdagingen aan te pakken. Status: ingediend bij Interreg Vlaanderen-Nederland, maar afgewezen en niet opnieuw ingediend.
• Next Steps voor Nieuwkomers: Nederland en Vlaanderen hebben beiden te maken met een significant tekort aan verpleegkundigen en sociaal werkers. Parallel hieraan bestaat er een groep hoger opgeleide anderstalige nieuwkomers in diezelfde landen die beschikken over relevante diploma’s en ervaring. Echter, door obstakels, zoals taalbarrières en de niet-erkenning van hun diploma’s of ervaring, blijft hun potentieel onbenut. Dit project beoogt het exploreren van oplossingen om deze situatie aan te pakken. Het project heeft als doelgroepen: de nieuwkomers met een buitenlands diploma in verpleegkunde of sociaal werk in Vlaanderen en Nederland en de werkgevers. Status: eerste goedkeuring Interreg Vlaanderen-Nederland, ingediend voor tweede ronde.

Daarmee is de doelstelling van 2 ingediende projecten behaald en liggen we op schema op om einde 2027 4 toegekende projecten te behalen.

– In 2024 zijn de mogelijkheden van het LLO Collectief (gericht op basisvaardigheden en laaggeletterdheid) verkend met de drie arbeidsmarktregio's in Limburg. Deze gesprekken hebben ertoe geleid dat we de regio’s gaan ondersteunen met het vormen van een LLO collectief gericht op basis vaardigheden. Deze activiteit geeft uitvoering aan motie 3060.

– In 2024 heeft er een evaluatie plaatsgevonden van de grensinformatiepunten, hieruit is gebleken dat de dienstverlening van de Grensinformatiepunten onder druk staat vanwege een toenemend aantal vragen en een stijgende complexiteit van de vragen. Daarnaast is er sprake van een stijging van loonkosten. Op basis van deze evaluatie worden er vervolgafspraken gemaakt over de financiering met de GIPS. In 2024 is zijn de eerste gesprekken hierover gevoerd en hebben de Grensinfopunten een subsidieaanvraag ingediend. Hiermee is de doelstelling deels gerealiseerd.

Stand van zaken moties Arbeidsmarkt en Onderwijs:

Gewijzigde Motie 3063 Zeedzen c.s. inzake Geef VDL NedCar medewerkers een toekomstperspectief – motie is uitgevoerd via Voorjaarsnota 2024.

Motie 2992 ‘Brightlands Campussen betrekken ook leerlingen uit het voortgezet onderwijs’ (vo) en motie 3062 ‘Invoeren Brightlands prijs voor beste profielwerkstuk van leerlingen uit het voortgezet onderwijs’ - motie is uitgevoerd. Zie mededeling portefeuillehouder van 3-12-2024.

2e Gewijzigde motie 3062 Loomans c.s. inzake Brightlands prijs beste PWS leerlingen uit voortgezet onderwijs - motie is uitgevoerd. Zie mededeling portefeuillehouder van 3-12-2024.

2e Gewijzigde Motie 3060 Berghorst c.s. inzake LLO Collectief Laagopgeleiden en Laaggeletterden – motie is in uitvoering (zie ook toelichting hierboven).

Gewijzigd motie 2941 Jenneskens c.s. inzake internationale studentenstad en regio – motie is uitgevoerd. Zie mededeling portefeuillehouder van 17-12-2024.

Kijkend naar de beoogde doelstellingen, zijn 4 van de 6 doelstellingen volledig gerealiseerd. Twee doelstellingen zijn niet volledig afgerond in 2024.

Voor de uitvoering van  product 3.3.1. Een gezonde arbeidsmarkt zijn in 2024 de lasten begroot op € 2,32 mln. De werkelijke realisatie 2024 bedraagt € 1,99 mln. Hierdoor ontstaat er een voordelig verschil van € 0,33 mln, dat wordt veroorzaakt door vertraging in de subsidieaanvraag van EMR Lingua Coördinatiecentrum ten behoeve van toekomstbestendige onderwijsinfrastructuur. 

Om te voldoen aan onze verplichtingen en verdere uitvoering van bestaand beleid mogelijk te maken, wordt € 0,34 mln. gefaseerd naar 2025 via de overboekingsvoorstellen.