3.2.1. Innovaties voor de maatschappelijke opgaven

LIOF- innovatieprogramma Limburg Toekomstbestendig (LTB)

Binnen het MKB-innovatieprogramma ‘Limburg Toekomstbestendig’ zijn  in 2024 93 aanvragen ingediend waarvan er uiteindelijk 49 zijn goedgekeurd. Alle projecten zijn gekoppeld aan de verschillende transities circulair, digitaal, energie en gezondheid en leveren een significante bijdrage aan de maatschappelijke opgaven voor Limburg. Financieel gaat het om een impuls van € 1,05 mln. om de innovatiekracht te versterken.

Daarnaast is de  inzet van LIOF bij de uitvoering van de valorisatiestrategie cruciaal. Dat gebeurt in de vorm van deelname aan verschillende Interregprojecten zoals ET2SME's en ET Pathfinder Smart Skills Lab.

Europese Programma's

Binnen de Europese programma's, zowel mainstream programma(OPZUID),  het Just Transition Fund (JTF),  het NorthWestEurope programme(NWE) en de drie grensoverschrijdende (INTERREG) programma's, zijn in totaal  88 projecten goedgekeurd met deelname van Limburgse partners bestaande uit MKB-bedrijven, kennisinstellingen en publieke partijen. Hiermee gepaard gaat een totale financiële impuls van € 420,68  mln. met een provinciale bijdrage van € 9,15 mln. aan de Limburgse partners in deze projecten. De projecten zijn gericht op innovatie, een groener (circulair), gezond en socialer programmagebied. Een bijzonder project is SME Transition Innovation Partner Projects (STIPP) welk is ontworpen om tegemoet te komen aan de behoeften van kleine en middelgrote ondernemingen in de Maas-Rijn regio om het concurrentievermogen en innovatiekracht te versterken middels product- en procesinnovaties die bijdragen aan de maatschappelijke transities. Binnen het programmagebied Vlaanderen-Nederland is reeds een gelijksoortig project lopende, Crossroads.

MIT-regeling

Binnen de MIT-regeling slechts 60 projecten goedgekeurd van de 105 ingediende aanvragen dit jaar. Onze verwachting was gebaseerd op het bovengemiddelde aantal projecten in het jaar voorafgaand (2023) derhalve zijn er extra middelen afgeroepen voor 2024. Het thans teveel aan gereserveerde middelen wordt doorgeschoven naar 2025 waarbij de verwachting is dat deze dan alsnog  uitgezet worden. Opvallend  bij de  batch van 60  toekenningen is dat, naast projecten op het vlak van gezondheid en zorg (aantal 11), het overgrote deel van de projecten (aantal 29) gericht is op sleuteltechnologieën.  

Financieringsinstrumentarium

In 2024 hebben wij een dekkend financieringsinstrumentarium voor onze startende ondernemingen. Via het Limburg Start-up Capital Fund (LSCF) zijn 10 nieuwe start-ups en scale-ups ondersteund. En daarnaast 2 nieuwe start-ups via het Brightlands Venture Fund4. Eén lijn binnen het LSCF,  het Limburg Vroege Fase fund, eindigt de uitzettingsperiode eind Q1 2025. In 2024 zijn wij reeds gestart met de opzet van een aansluitend fonds waarvan de startdatum gepland staat in 2025.

MKB Duurzaamheidsfonds

Om de concurrentiekracht van bedrijven verder te versterken,  hebben wij onderzocht of een nieuw MKB Duurzaamheidsfonds voor Limburg  gewenst is (3e Gewijzigde Motie 2995 Jetten c.s. inzake Stimuleringsregeling verduurzaming MKB). Bij de afhandeling van deze motie heeft provincie Limburg zich aangesloten bij het gezamenlijk initiatief van Qredits, het Ministerie van Economische Zaken, de ASN Bank en BNP Paribas.    

Vanaf 1 oktober 2024 biedt Qredits een MKB Duurzaamheidslening aan van maximaal € 50.000,00 met een gunstige rente van 4,95%. Deze lening is speciaal ontwikkeld voor MKB-ondernemers die willen investeren in energieopwekking en energiebesparing. De Nederlandse overheid subsidieert de helft van de rentelasten.    

Het Ministerie van Economische Zaken heeft hiervoor € 10 miljoen verstrekt vanuit het Klimaatfonds tot eind 2026. Hiermee is het mogelijk om landelijk ongeveer 1.750 ondernemers te helpen met hun verduurzamingsplannen. Voor deze landelijke MKB Duurzaamheidslening zijn géén provinciale middelen benodigd.

De MKB Duurzaamheidslening kan aangewend worden voor:

• Opwekking en opslag van energie
• Energiebesparing voor het bedrijfspand
• Energiebesparing bij machines en apparatuur
• Elektrisch rijden
• Overige verduurzaming

Op 12 november 2024 hebben de Staten een Mededeling Portefeuillehouder inzake Motie 2995 ontvangen.

MKB-toets

Naar aanleiding van de ''2e Gewijzigde Motie 3057 Jenneskens c.s. inzake MKB-toets voor provincie'' hebben wij samen met onze koepelorganisaties onderzocht wat de mogelijkheden en meerwaarde kan zijn van het instellen van een MKB-Toets. Door het betrekken van individuele MKB-ondernemers  in een vroege fase, kunnen zij meedenken over de mogelijke invoering en uitwerking van provinciale regelgeving en beleidsinstrumenten. In 2024 is het voorstel verder opgewerkt waarna de Staten  een Mededeling Portefeuillehouder hieromtrent ontvangt.

Rol Provincie: aanjager, financier, ondersteuner, partner (aandeelhouder)

Over de kwantitatieve behaalde resultaten van de Europese Programma's en de innovatie regelingen voor MKB-bedrijven rapporteren wij middels de daarvoor opgestelde indicatoren. Deze zijn allen behaald.

Kwaliteit van de projecten worden gewaarborgd door de expertmeetings en selectiecomités. 

De genoemde activiteiten onder Limburg Toekomstbestendig, de Europese Programma's, en de MIT-regeling zijn continue doorlopend en duren de volledige collegeperiode.

Voor de uitvoering van product 3.2.1. Innovaties voor de maatschappelijke opgaven zijn in 2024 de lasten begroot op € 18,63 mln. De werkelijke realisatie 2024 bedraagt € 16,15 mln. Hierdoor ontstaat er een voordelig verschil van € 2,48 mln. Dit verschil in 2024 heeft betrekking op:  

• onderbesteding van € 0,58 mln. van de MIT-regeling (MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren). Op basis van de inschrijvingen was een hogere Limburgse bijdrage verwacht voor 2024, wat heeft geleid tot een extra afroep van middelen uit de programmareserve van € 0,35 mln. bij de Najaarsnota 2024. Deze extra middelen blijken voor 2024 niet nodig te zijn, dus deze middelen vloeien terug  naar de programmareserve. De resterende € 2,30 mln. is nodig ter dekking van de uitvoeringskosten van de MIT-regelingen 2019-2024;
• aanpassing van de te verwachten uitgaven van een aantal regiodeal projecten (€ 0,97 mln.);
• niet bestede middelen voor cofinanciering. Voor de periode 2024-2027 is een bedrag van € 8,10 mln. voor Werken aan een toekomstbestendige economie bestemd voor cofinanciering van samenwerkingsprojecten die aanspraak maken op Europese en nationale fondsen. De niet bestede middelen van € 0,69 mln. van 2024 worden overgeboekt naar 2025.

Om te voldoen aan onze verplichtingen en verdere uitvoering van bestaand beleid mogelijk te maken, wordt € 2,08 mln. gefaseerd naar 2025 via de overboekingsvoorstellen.