110.568 Uitgaven (x1000)

Overige kerntaken € 584.284

1. Perspectief voor het landelijk gebied

110.568 Uitgaven (x1000)

Overige kerntaken € 584.284

Perspectief voor het landelijk gebied

Blijvende prioriteit is nodig voor de grote uitdagingen waar het landelijk gebied van Limburg voor staat. De in gang gezette transitie vraagt de komende jaren majeure inzet van middelen en instrumenten om de landbouw te verduurzamen en toekomstperspectief te bieden, de natuur en waterkwaliteit te herstellen, stikstof- en broeikasgasemissies terug te dringen en verdroging en wateroverlast tegen te gaan. Tegelijkertijd zetten wij ons in voor de leefbaarheid van het landelijk gebied en het behoud van het unieke Limburgse landschap. Extra aandacht willen wij de komende periode geven aan de kwaliteit van de Limburgse bodem. Er is veel te doen, de urgentie is groot.
Met dit alles willen wij bijdragen aan perspectief voor het landelijk gebied, voldoen aan (inter)nationale verplichtingen en weer houdbare vergunningen verlenen voor nieuwe (economische) ontwikkelingen in Limburg.

Via het LPLG (Limburgs Programma Landelijk Gebied) worden de doelen en opgaven gebiedsgericht met onze partners uitgewerkt tot concrete maatregelen. Het Rijk dient ons hiertoe de randvoorwaarden in de vorm van langjarige middelen en instrumenten beschikbaar te stellen. Om beleid en praktijk bij elkaar te brengen is tegelijkertijd inzicht nodig in wat er op het erf en in de gebieden speelt. De transitie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van Rijk, Provincie en regionale partners.

Wij willen nu aan de slag met de verduurzaming van de landbouw, agrarisch natuurbeheer, de legalisatie van de PAS-melders en een extra impuls op natuur- en waterherstel. Wij ontwikkelen met eigen middelen een Blijversfonds voor toekomstgerichte ondernemers.

Via het programma WRL (Waterveiligheid en Ruimte Limburg) werkt de Provincie samen met het Waterschap Limburg en de Limburgse gemeenten aan een klimaatrobuust watersysteem dat bestand is tegen weersextremen. Door middel van aanpassingen in het watersysteem en in de ruimtelijke ordening is het mogelijk om de kans op overstromingen, zoals wij die in de zomer van 2021 hebben ervaren, te verkleinen.

Onze beleidskaders

De beleidskaders voor de Statenperiode 2023-2027 zijn in voorbereiding. Volgens de Financiële verordening 2023 blijven de vigerende beleidskaders van kracht zolang er geen nieuwe zijn vastgesteld. Voor deze beleidskaders verwijzen wij naar de Programmabegroting 2023.

Wat willen we bereiken?

1. Perspectief voor het landelijk gebied

Wat willen we bereiken?

1.1. Natuur en landschap

In 2027 is de bescherming van en de staat van instandhouding ten gunste van habitattypen en leefgebieden van dieren en planten verbeterd;
In 2027 is uitstoot van broeikasgassen en ammoniak door de landbouw in Limburg verminderd;
In 2027 is de samenleving in Limburg meer natuurinclusief.

Wat merkt de Limburger ervan?

Indicator

Huidige waarde

Streefwaarde

Jaar

Aantal hectares ingericht voor de natuur

2.162 ha
(31-12-2021)

3.400 ha

2027

Indicatoren in ontwikkeling:

% van het areaal stikstofgevoelige natuur onder de kritische depositiewaarde (op dit moment vastgelegd in de Wijzigingswet stikstofreductie en natuurherstel, art. 1.12a dat in 2025 tenminste 40%. in 2030 tenminste 50% en in 2035 tenminste 74% is gerealiseerd);
% overbrugging van het verschil tussen de huidige staat van instandhouding en de gunstige staat van instandhouding in Limburg voor alle beschermde habitattypen en soorten (in het Nationaal Programma Landelijk Gebied is een doelstelling van 30% vastgelegd);
aantal ha nieuwe natuur in Limburg gerealiseerd (in het Natuurpact 2023 is afgesproken dat Limburg tot 2027 een ontwikkelopgave van 3.431 ha heeft als inspanningsverplichting;
% groenblauwe dooradering in het landelijk gebied (in het nationaal Programma Landelijk Gebied is een doelstelling van 10% vastgelegd);
per 1 januari 2030 is de maximale ammoniakemissie per dier conform de maximaal toegestane emissie als opgenomen in bijlage XII (maximaal toegestane emissienormen per dierencategorie) van de provinciale omgevingsverordening;
aantal Mton CO2-eq emissie reductie van de landbouw in 2030 t.o.v. de Klimaat en Energieverkenning 2021 (KEV). (indicatief doel NPLG uitwerking is reductie van 0,3).

Wat gaan we daarvoor doen?

1.2. Land- en tuinbouw

Wij hebben ondernemers helderheid geboden voor de lange termijn over de (on)mogelijkheden op een bepaalde plek en bieden ruimte voor bijbehorende verdienmodellen.

Wat merkt de Limburger ervan?

Indicator	Huidige waarde	Streefwaarde	Jaar
Indicatoren in ontwikkeling:
aantal ‘blijvers’ en ‘starters’ in de agrarische sector dat met hulp van de overheid nieuw perspectief heeft gekregen door te innoveren, verduurzamen en extensiveren;
aantal ‘uitstromers’ of ‘stoppers’ in de agrarische sector dat met nazorg door overheid kennis en kunde heeft overgedragen c.q. behouden voor de ontwikkeling van het gebied;
sociaaleconomische impact per deelgebied van het Limburgs Programma Landelijk Gebied (aansluitend bij monitoringssystematiek van het Rijk)

1.3. Water

In 2027 is er een duurzamer, robuuster en ecologisch gezonder watersysteem dat beter kan omgaan met wateroverlast en droogte en dat voorziet in voldoende water en verbeterde kwaliteit.

Wat merkt de Limburger ervan?

Indicator	Huidige waarde	Streefwaarde	Jaar
Aantal kilometers beekherstel (uitgevoerd door Waterschap Limburg)	81 km (2023)	153 km	2027
Aantal te ondersteunen klimaatadaptieve projecten van de waterregio's	7(2022)	11 projecten	2024
Indicatoren in ontwikkeling:
de concentraties nutriënten (P en N) in grond- en oppervlaktewaterlichamen in 2027 (conform de Kaderrichtlijn Water); de concentraties gewasbeschermingsmiddelen in grond- en oppervlaktewaterlichamen in 2027 (conform de Kaderrichtlijn Water); de kwantitatieve toestand van de grondwaterlichamen in 2027 (conform de Kaderrichtlijn Water); de waterveiligheid van de Limburgse Maasvallei in 2050 (thans is de norm voor waterveiligheid van de Limburgse Maasvallei een overstromingsrisico van 1:100 conform de Waterwet; realisatie van de regionale wateroverlastopgave in 2035 door het Waterschap Limburg (conform de regionale normstelling zoals opgenomen in de Omgevingsverordening 2021 en het Provinciaal Waterprogramma 2022-2027.

Wat gaan we daarvoor doen?

Wat mag het kosten?

Voor het realiseren van de jaarplannen van dit programma bedragen de uitgaven € 110,57 mln., waarvan € 96,57 mln. aan programmalasten en € 14,00 mln. storting in de programmareserves LPLG (€ 10,00 mln.) en Water en Bodem (€ 4,00 mln.).

Nieuw is het opnemen van een structureel bedrag van € 1,00 mln. voor landschapsbeheer, conform het Coalitieakkoord 2023-2027.

De dekking van de programmalasten bestaat uit € 18 mln. specifieke uitkeringen van het Rijk, € 1,10 mln. grondwaterheffing en onttrekkingen uit bestemmingsreserves € 11,78 mln.

Het nadelige exploitatieresultaat ad € 79,68 mln. wordt gedekt uit de algemene dekkingsmiddelen (programma 9. Financiën en overhead).

Bedragen x €1.000

Exploitatie		Primitieve begroting 2024
Lasten
1 Perspectief voor het landelijk gebied
1.1 Natuur en landschap
1.1.1 Natuur, biodiversiteit en fauna
60470 Exploitatiesubsidie St Het Limburgs Landschap		1.083
60471 Expl subs Natuur en Milieufederatie Limburg		452
60472 Exploitatiesubsidie IVN		274
60473 Expl subs Natuurhistorisch Genootschap		116
67995 Bijdr proj Ontwikkelopg Natuur onvoorz		-38
68167 NL RVO aflossing Groenfonds 30 jarig		2.401
68169 Natuur en landschap SNL monitoring beheer		189
68170 Natuur en landschap organisatiekosten		2.423
68173 N2000 organisatie		803
68174 Wet Natuurbescherming		2.170
68180 Uitvoeringskosten POP3 uitloop		720
68181 Natuur en landschap ANLB GLBNSP		3.450
68194 N2000 overige		26
68573 Doorberekende personeelskosten		1.848
68574 Doorberekende personeelskosten		277
68673 Actieve soortenbescherming		1.050
68675 Aanpak invasieve exoten		315
68780 Natuurgebiedenbeheer SVNL		9.805
69389 Achtervang budgetschuif POP3		0
69700 Natuur inclusief naisoleren		630
69724 Natuur en Landschap Beheer OoijenWanssum		169
Totaal 1.1.1 Natuur, biodiversiteit en fauna		28.164
1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied
68112 Bijdrage ontwikkelopgave Natuur		6.910
68171 N2000 subsidiebeschikkingen		8.600
68924 N2000 beheerplannen uitvoering maatregelen		16.100
69463 L16 SPUK Natuur subsidieregeling		18.000
69689 Doorberekende personeelskosten		2.231
Totaal 1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied		51.841
1.1.3 Landschap
68586 Leasetermijnen wagenpark PLA		6
68596 Brandstof wagenpark PLA		2
68676 Grensparken		160
69690 Doorberekende personeelskosten		832
69782 Landschapsbeheer		1.000
Totaal 1.1.3 Landschap		1.999
Totaal 1.1 Natuur en landschap		82.004
1.2 Land- en tuinbouw
1.2.1 Land- en tuinbouw
68007 Doorberekende personeelskosten		564
69226 LLA1a Missiegedreven innoveren Sector		560
69230 LLA4 Grensoverschrijdend verbinden		30
69658 Uitvoeringskosten GLBNSP		1.400
Totaal 1.2.1 Land- en tuinbouw		2.554
Totaal 1.2 Land- en tuinbouw		2.554
1.3 Water
1.3.1 Waterbeheer en waterkwaliteit regionaal systeem
63422 Meetnetten grondwaterkwaliteit		52
64081 Oppervlaktewater algemeen		285
65689 Grondwaterbeheer algemeen		952
66046 Grondwatermonitoring		226
68060 Doorberekende personeelskosten		543
68571 Doorberekende personeelskosten oppervlaktew		185
68572 Doorberekende personeelskosten grondwater		370
68927 Leasetermijnen wagenpark Water		26
68928 Brandstof wagenpark Water		7
69288 Waterprogramma 20222027		6.088
69739 Klimaatadaptatie		851
Totaal 1.3.1 Waterbeheer en waterkwaliteit regionaal systeem		9.583
1.3.2 Waterveiligheid Maas
67946 Kapitaallasten		307
68041 Doorberekende personeelskosten		619
69361 Systeemmaatregel Baarlo		1.000
69663 Systeemmaatregel ThornWessem		500
Totaal 1.3.2 Waterveiligheid Maas		2.427
Totaal 1.3 Water		12.010
Totaal 1 Perspectief voor het landelijk gebied		96.568
Totaal Lasten		96.568
Baten
1 Perspectief voor het landelijk gebied
1.1 Natuur en landschap
1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied
69463 L16 SPUK Natuur subsidieregeling		18.000
Totaal 1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied		18.000
Totaal 1.1 Natuur en landschap		18.000
1.3 Water
1.3.1 Waterbeheer en waterkwaliteit regionaal systeem
63172 Opbrengst grondwaterheffing		1.104
Totaal 1.3.1 Waterbeheer en waterkwaliteit regionaal systeem		1.104
Totaal 1.3 Water		1.104
Totaal 1 Perspectief voor het landelijk gebied		19.104
Totaal Baten		19.104
Saldo van baten en lasten		-77.464
Stortingen
1 Perspectief voor het landelijk gebied
1.1 Natuur en landschap
1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied
69770 Toevoeging PR Landbouw		10.000
Totaal 1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied		10.000
Totaal 1.1 Natuur en landschap		10.000
1.3 Water
1.3.1 Waterbeheer en waterkwaliteit regionaal systeem
69771 Toevoeging PR water en bodem		4.000
Totaal 1.3.1 Waterbeheer en waterkwaliteit regionaal systeem		4.000
Totaal 1.3 Water		4.000
Totaal 1 Perspectief voor het landelijk gebied		14.000
Totaal Stortingen		14.000
Onttrekkingen
1 Perspectief voor het landelijk gebied
1.1 Natuur en landschap
1.1.1 Natuur, biodiversiteit en fauna
67548 Aanwending reserve Natuur		3.021
69706 Aanwending reserve DU OoijenWanssum		161
Totaal 1.1.1 Natuur, biodiversiteit en fauna		3.182
1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied
69520 Aanwending reserve N2000		8.600
Totaal 1.1.2 Limburgs programma Landelijk Gebied		8.600
Totaal 1.1 Natuur en landschap		11.782
Totaal 1 Perspectief voor het landelijk gebied		11.782
Totaal Onttrekkingen		11.782
Saldo mutatie reserves		-2.218
Resultaat		-79.682

Verbonden partijen inzake Perspectief voor het landelijk gebied

Door de uitvoering van de Regeling Beëindiging Veehouderijtakken (RBV) en de Ruimte voor Ruimte (RvR) via de verbonden partijen Provincie Limburg Commandiet B.V., RVR C.V. en RVR Beheer B.V., is inmiddels een ruimtelijke kwaliteitsverbetering van het Limburgse landelijk gebied gerealiseerd. Naar verwachting zal de terugverdienopgave door genoemde verbonden partijen in 2024 zijn gerealiseerd, hun activiteiten zijn thans in afbouw.
De Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) beheert het leidingennetwerk en de drinkwatervoorziening in Limburg.