110.568 Uitgaven (x1000)

Overige kerntaken € 584.284

1. Perspectief voor het landelijk gebied

110.568 Uitgaven (x1000)

Overige kerntaken € 584.284

Perspectief voor het landelijk gebied

Blijvende prioriteit is nodig voor de grote uitdagingen waar het landelijk gebied van Limburg voor staat. De in gang gezette transitie vraagt de komende jaren majeure inzet van middelen en instrumenten om de landbouw te verduurzamen en toekomstperspectief te bieden, de natuur en waterkwaliteit te herstellen, stikstof- en broeikasgasemissies terug te dringen en verdroging en wateroverlast tegen te gaan. Tegelijkertijd zetten wij ons in voor de leefbaarheid van het landelijk gebied en het behoud van het unieke Limburgse landschap. Extra aandacht willen wij de komende periode geven aan de kwaliteit van de Limburgse bodem. Er is veel te doen, de urgentie is groot.
Met dit alles willen wij bijdragen aan perspectief voor het landelijk gebied, voldoen aan (inter)nationale verplichtingen en weer houdbare vergunningen verlenen voor nieuwe (economische) ontwikkelingen in Limburg.

Via het LPLG (Limburgs Programma Landelijk Gebied) worden de doelen en opgaven gebiedsgericht met onze partners uitgewerkt tot concrete maatregelen. Het Rijk dient ons hiertoe de randvoorwaarden in de vorm van langjarige middelen en instrumenten beschikbaar te stellen. Om beleid en praktijk bij elkaar te brengen is tegelijkertijd inzicht nodig in wat er op het erf en in de gebieden speelt. De transitie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van Rijk, Provincie en regionale partners.

Wij willen nu aan de slag met de verduurzaming van de landbouw, agrarisch natuurbeheer, de legalisatie van de PAS-melders en een extra impuls op natuur- en waterherstel. Wij ontwikkelen met eigen middelen een Blijversfonds voor toekomstgerichte ondernemers.

Via het programma WRL (Waterveiligheid en Ruimte Limburg) werkt de Provincie samen met het Waterschap Limburg en de Limburgse gemeenten aan een klimaatrobuust watersysteem dat bestand is tegen weersextremen. Door middel van aanpassingen in het watersysteem en in de ruimtelijke ordening is het mogelijk om de kans op overstromingen, zoals wij die in de zomer van 2021 hebben ervaren, te verkleinen.

Onze beleidskaders

De beleidskaders voor de Statenperiode 2023-2027 zijn in voorbereiding. Volgens de Financiële verordening 2023 blijven de vigerende beleidskaders van kracht zolang er geen nieuwe zijn vastgesteld. Voor deze beleidskaders verwijzen wij naar de Programmabegroting 2023.

Wat willen we bereiken?

1. Perspectief voor het landelijk gebied

Wat willen we bereiken?

1.1. Natuur en landschap

In 2027 is de bescherming van en de staat van instandhouding ten gunste van habitattypen en leefgebieden van dieren en planten verbeterd;
In 2027 is uitstoot van broeikasgassen en ammoniak door de landbouw in Limburg verminderd;
In 2027 is de samenleving in Limburg meer natuurinclusief.

Wat merkt de Limburger ervan?

Indicator

Huidige waarde

Streefwaarde

Jaar

Aantal hectares ingericht voor de natuur

2.162 ha
(31-12-2021)

3.400 ha

2027

Indicatoren in ontwikkeling:

% van het areaal stikstofgevoelige natuur onder de kritische depositiewaarde (op dit moment vastgelegd in de Wijzigingswet stikstofreductie en natuurherstel, art. 1.12a dat in 2025 tenminste 40%. in 2030 tenminste 50% en in 2035 tenminste 74% is gerealiseerd);
% overbrugging van het verschil tussen de huidige staat van instandhouding en de gunstige staat van instandhouding in Limburg voor alle beschermde habitattypen en soorten (in het Nationaal Programma Landelijk Gebied is een doelstelling van 30% vastgelegd);
aantal ha nieuwe natuur in Limburg gerealiseerd (in het Natuurpact 2023 is afgesproken dat Limburg tot 2027 een ontwikkelopgave van 3.431 ha heeft als inspanningsverplichting;
% groenblauwe dooradering in het landelijk gebied (in het nationaal Programma Landelijk Gebied is een doelstelling van 10% vastgelegd);
per 1 januari 2030 is de maximale ammoniakemissie per dier conform de maximaal toegestane emissie als opgenomen in bijlage XII (maximaal toegestane emissienormen per dierencategorie) van de provinciale omgevingsverordening;
aantal Mton CO2-eq emissie reductie van de landbouw in 2030 t.o.v. de Klimaat en Energieverkenning 2021 (KEV). (indicatief doel NPLG uitwerking is reductie van 0,3).

Wat gaan we daarvoor doen?

1.2. Land- en tuinbouw

Wij hebben ondernemers helderheid geboden voor de lange termijn over de (on)mogelijkheden op een bepaalde plek en bieden ruimte voor bijbehorende verdienmodellen.

Wat merkt de Limburger ervan?

Indicator	Huidige waarde	Streefwaarde	Jaar
Indicatoren in ontwikkeling:
aantal ‘blijvers’ en ‘starters’ in de agrarische sector dat met hulp van de overheid nieuw perspectief heeft gekregen door te innoveren, verduurzamen en extensiveren;
aantal ‘uitstromers’ of ‘stoppers’ in de agrarische sector dat met nazorg door overheid kennis en kunde heeft overgedragen c.q. behouden voor de ontwikkeling van het gebied;
sociaaleconomische impact per deelgebied van het Limburgs Programma Landelijk Gebied (aansluitend bij monitoringssystematiek van het Rijk)

1.3. Water

In 2027 is er een duurzamer, robuuster en ecologisch gezonder watersysteem dat beter kan omgaan met wateroverlast en droogte en dat voorziet in voldoende water en verbeterde kwaliteit.

Wat merkt de Limburger ervan?

Indicator	Huidige waarde	Streefwaarde	Jaar
Aantal kilometers beekherstel (uitgevoerd door Waterschap Limburg)	81 km (2023)	153 km	2027
Aantal te ondersteunen klimaatadaptieve projecten van de waterregio's	7(2022)	11 projecten	2024
Indicatoren in ontwikkeling:
de concentraties nutriënten (P en N) in grond- en oppervlaktewaterlichamen in 2027 (conform de Kaderrichtlijn Water); de concentraties gewasbeschermingsmiddelen in grond- en oppervlaktewaterlichamen in 2027 (conform de Kaderrichtlijn Water); de kwantitatieve toestand van de grondwaterlichamen in 2027 (conform de Kaderrichtlijn Water); de waterveiligheid van de Limburgse Maasvallei in 2050 (thans is de norm voor waterveiligheid van de Limburgse Maasvallei een overstromingsrisico van 1:100 conform de Waterwet; realisatie van de regionale wateroverlastopgave in 2035 door het Waterschap Limburg (conform de regionale normstelling zoals opgenomen in de Omgevingsverordening 2021 en het Provinciaal Waterprogramma 2022-2027.

Wat gaan we daarvoor doen?

Wat mag het kosten?

Voor het realiseren van de jaarplannen van dit programma bedragen de uitgaven € 110,57 mln., waarvan € 96,57 mln. aan programmalasten en € 14,00 mln. storting in de programmareserves LPLG (€ 10,00 mln.) en Water en Bodem (€ 4,00 mln.).

Nieuw is het opnemen van een structureel bedrag van € 1,00 mln. voor landschapsbeheer, conform het Coalitieakkoord 2023-2027.

De dekking van de programmalasten bestaat uit € 18 mln. specifieke uitkeringen van het Rijk, € 1,10 mln. grondwaterheffing en onttrekkingen uit bestemmingsreserves € 11,78 mln.

Het nadelige exploitatieresultaat ad € 79,68 mln. wordt gedekt uit de algemene dekkingsmiddelen (programma 9. Financiën en overhead).

Bedragen x €1.000

Verbonden partijen inzake Perspectief voor het landelijk gebied

Door de uitvoering van de Regeling Beëindiging Veehouderijtakken (RBV) en de Ruimte voor Ruimte (RvR) via de verbonden partijen Provincie Limburg Commandiet B.V., RVR C.V. en RVR Beheer B.V., is inmiddels een ruimtelijke kwaliteitsverbetering van het Limburgse landelijk gebied gerealiseerd. Naar verwachting zal de terugverdienopgave door genoemde verbonden partijen in 2024 zijn gerealiseerd, hun activiteiten zijn thans in afbouw.
De Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) beheert het leidingennetwerk en de drinkwatervoorziening in Limburg.