6.1.2. Stikstof: herstel balans natuur en economie
Omschrijving
We zetten in op een transitie van ons landelijk gebied waarmee we de balans willen herstellen tussen de draagkracht van de natuur, bodem en water enerzijds en het economisch gebruik ervan anderzijds.
Het Rijk heeft op 10 juni 2022 via de startnotitie van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) aan alle provincies richtinggevende doelen voor de reductie van stikstofemissies door de landbouw meegegeven.
Het NPLG richt zich hoofdzakelijk op bronaanpak stikstof via de landbouw. De stikstofopgaven voor verkeer en industrie verlopen grotendeels langs andere sporen, met name het klimaatbeleid.
In oktober 2022 maakt het Rijk de aanvullende opgaven ten aanzien van water (waterkwantiteit en –kwaliteit Kaderrichtlijn Water) en klimaat (Klimaatakkoord landgebruik) bekend. Daarnaast heeft het Rijk op 10 juni 2022 de Perspectievennota voor agrarische ondernemers bekend gemaakt.
We stellen voor de stikstofgevoelige Natura 2000 gebieden natuurdoelanalyses op die aan de ecologische autoriteit worden voorgelegd. In nauw overleg met de stakeholders wordt bezien hoe en in hoeverre de richtinggevende doelen voor natuur (stikstof), water en klimaat in Limburg gerealiseerd kunnen worden. Het resultaat van dit interactieve proces wordt vastgelegd in het gebiedsprogramma transitie landelijk gebied dat voor 1 juli 2023 moet worden aangeboden aan de Minister.
Parallel zetten wij de door PS d.d. 18 februari 2022 vastgestelde Limburgse Aanpak Stikstofreductie en Natuurverbetering Provinciale Staten door.
De in 2022 in gang gezette vrijwillige “Regeling provinciale aankoop veehouderijen nabij natuurgebieden” ook wel Maatregel Gerichte Aankoop genoemd (opkoopregeling piekbelasters) wordt in 2023 voortgezet. Dit geldt ook voor de natuurherstelmaatregelen die via het Uitvoeringsprogramma Landelijk Gebied worden uitgevoerd.
Het Uitvoeringsprogramma Landelijk Gebied richt zich op de realisatie van wettelijke en autonome opgaves in het landelijk gebied. Het gaat dan om natuurherstelmaatregelen (zowel uitbreiding van hectares als ook kwalitatieve maatregelen in de vorm van inrichting en (cyclisch) beheer), het herstel van het hydrologische systeem om te kunnen voldoen aan KRW-normen en het terugdringen van Stikstof –uitstoot ten behoeve van natuur. Ook zal een aanvang worden genomen met de uitvoering van de bossenstrategie. Ter uitvoering van de natuurherstelmaatregelen zullen we de uitkomsten van de Natuurdoelanalyses vertalen in concrete maatregelen en de uitvoering hiervan organiseren.
Dit alles in samenspraak en samenwerking met de partners in het landelijk gebied, waarbij nadrukkelijk wordt gekozen voor een gebiedsgerichte aanpak. Deze past in de aanpak als genoemd in de Wet Stikstofreductie en Natuurherstel.
Rol provincie: bevoegd gezag, subsidient, partner, toetser, procesmanager.
Kwaliteit
Het leveren van maatwerk in Limburg, met de richtinggevende doelen uit de startnotitie van het nationaal programma landelijk gebied als uitgangspunt. Tot 1 juli 2023 wordt samengewerkt met stakeholders om te komen tot regionaal maatwerk met bijbehorende doelgerichte maatregelen vastgelegd in een gebiedsprogramma. Na 1 juli 2023 worden de gebiedsprocessen in ieder geval tot 2030 doorlopen om samen met alle betrokkenen uitvoering te geven aan de transitie van het landelijk gebied.
Via het Uitvoeringsprogramma Landelijk Gebied wordt in 2023 naar verwachting 250 hectare omgevormd naar natuur, zal er daarnaast 150 hectare provinciaal bezit als natuur worden ingericht, zullen alle SPUK Natuur-middelen (€ 62 mln.) door middel van subsidies en opdrachten zijn weggezet, zal er voor 1,8 mln beschikt zijn voor ongeveer 30 hectare boscompensatie en zal er € 30 mln. zijn beschikt in het kader van de subsidieregeling N2000.
Kwaliteit (indicator)
Tijd
De transitie van het landelijk gebied is een proces dat loopt tot en met 2035.
Tijd (indicator)
Geld
Het budget wordt verlaagd met € 0,31 mln.
- Enerzijds is sprake van herprioritering en fasering van budgetten N2000 en fauna naar 2024, hetgeen leidt tot een daling van € 7,90 mln.
- Anderzijds wordt de begroting opgehoogd met € 7,59 mln. hetgeen vooral betrekking heeft op de regeling specifieke uitkering regeling provinciale aankoop veehouderijen nabij natuurgebieden L8 (SPUK MGA1). In 2021 en 2022 heeft de provincie een 3 tal beschikkingen ontvangen voor een totaal bedrag van € 92,05 mln. waarvan voor de helft van het bedrag conceptovereenkomsten gesloten zijn. Nu wordt de uitbetaalde vergoeding productierechten voor € 7,52 mln. budgettair neutraal (baten en lasten) in de begroting opgenomen.