6. Cultuur en erfgoed voor iedereen
Cultuur en erfgoed voor iedereen
Terug naar navigatie - 6. Cultuur en erfgoed voor iedereen - Cultuur en erfgoed voor iedereenVoor iedere inwoner van Limburg moet er een toegankelijk aanbod op het gebied van cultuur en erfgoed zijn, om samen van te genieten, om mee te doen, om zich in te herkennen en verbinding te ervaren. Niet alle inwoners van Limburg komen vanzelfsprekend in aanraking met cultuur en erfgoed. Dat verdient aandacht, omdat er juist in Limburg zoveel is om van te genieten. De Provincie Limburg is overtuigd van de intrinsieke waarde van cultuur en erfgoed, maar benadrukt ook de functie die cultuur en erfgoed hebben voor de maatschappij. Zij vormen een verbindende factor in een veranderende samenleving. Wij willen daarom dat cultuur en erfgoed voor elke inwoner van Limburg toegankelijk is. Zodat nog meer Limburgers geraakt worden door kunst, geïntrigeerd raken door ons verleden en mee kunnen doen met het Limburgse culturele leven. Daarom investeren wij in een breed en toegankelijk aanbod op het gebied van cultuur en erfgoed in Limburg. De Limburgse cultuur is daarnaast ook zichtbaar aanwezig in het openbare leven. Denk aan de Limburgse taal of de (volks)culturele evenementen. Of aan onze monumenten, zoals kerken, kastelen of industrieel erfgoed, die vaak beeldbepalend zijn in het Limburgse landschap. Dit verdient behoud en bescherming. Het is van belang dat de Limburgse geschiedenis zoveel mogelijk toegankelijk is voor inwoners, in het bijzonder voor onze jongeren.
Ons beleidskader
Terug naar navigatie - 6. Cultuur en erfgoed voor iedereen - Ons beleidskaderWat willen we bereiken?
Terug naar navigatie - 6. Cultuur en erfgoed voor iedereen - Wat willen we bereiken?6.1. Cultuur
Terug naar navigatie - 6. Cultuur en erfgoed voor iedereen - Wat willen we bereiken? - 6.1. CultuurTen aanzien van cultuur streven we deze collegeperiode de volgende doelstellingen na:
- In 2027 is het cultureel aanbod en de culturele infrastructuur in Noord- en Midden-Limburg niet alleen vergroot, maar vooral aan de basis versterkt t.o.v. 2023.
- In 2027 is een groter aandeel van de Limburgse jeugd in aanraking gekomen met het cultureel aanbod in Limburg.
- In 2027 is het lokale culturele aanbod, dat door de Provincie wordt ondersteund, versterkt.
- In 2027 is het gebruik en de zichtbaarheid van de Limburgse taal meer gestimuleerd en gericht op het behoud van het Limburgs.
Wat merkt de Limburger ervan?
Aan de hand van indicatoren maken wij zichtbaar of we op koers liggen met het behalen van onze doelstellingen voor deze Statenperiode. Hierbij is de Provincie natuurlijk ook afhankelijk van partners en andere autonome ontwikkelingen. De indicatoren die reeds beschikbaar zijn, zijn hieronder gepresenteerd.
Het cijfer betreft het aantal door Provincie Limburg in Noord- en Midden-Limburg gehonoreerde subsidieaanvragen binnen de regelingen:
- Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen 2025-2027
- Nadere subsidieregels Cultuur 2025-2027
- Nadere subsidieregels Culturele infrastructuur 2025-2028
- Plus nog een specifieke subsidieregeling vanaf 2025 (*)
De cijfers over 2025 betreffen de periode tot en met mei.
De gegevens over geheel 2025 komen beschikbaar bij de VJN 2026
In totaal zijn er per peildatum 1 juni 2025, 131 aanvragen gehonoreerd, waarvan 80 in Zuid-Limburg.
(*) deze regeling is nog niet operationeel.
Gebied |
Februari 2025 |
Juni 2025 |
|---|---|---|
Midden-Limburg |
0 |
24 |
Noord-Limburg |
0 |
27 |
Het betreft cijfers afkomstig uit het programma Cultuureducatie met Kwaliteit 2025-2028. Presentatie van de cijfers vindt plaats over gehele jaren. De gegevens over 2025 (het startjaar van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit 2025-2028) worden begin 2026 aangeleverd. De nulmeting betreft het jaar 2025.
Gebied |
Februari 2025 |
Juni 2025 |
|---|---|---|
Limburg |
0 |
0 |
De cijfers betreffen het aantal bovenlokale culturele evenementen dat in financieel is ondersteund middels de Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen 2020-2024 en de Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen 2025-2027. In 2025 zijn 62 bovenlokale culturele evenementen financieel ondersteund. Van deze verleende subsidies hadden er:
- 1 betrekking op het jaar 2024 (Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen 2020-2024)
- 61 betrekking op het jaar 2025 (Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen 2025-2027)
De cijfers over 2025 hebben betrekking op de periode tot en met mei.
Er zijn nog een aantal ingediende aanvragen in behandeling waarover besluitvorming op een later moment zal plaatsvinden.
Initiatieven kunnen betrekking hebben op:
- (1) Door de Provincie Limburg rechtstreeks gesubsidieerde organisaties inzake Limburgse taal
- (2) Door de Provincie Limburg rechtstreeks gesubsidieerde grote carnavalsevenementen of -liedjesconcoursen
- (3) Door de Provincie Limburg rechtstreeks gesubsidieerde of anderszins gefinancierde overige projecten/initiatieven, anders dan via de Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen of het leefbaarheidsfonds.
- (4) Projecten/initiatieven waar door een externe organisatie een stimuleringsbijdrage aan is verstrekt.
Nulmeting is het jaar 2025 als geheel (eerste jaar, eind 2025). Opgegeven aantal is de actuele stand van zaken dd. 6 juni 2025 van het totaal aantal ondersteunde initiatieven in 2025.
Subsidie regelingen |
Februari 2025 |
Juni 2025 |
|---|---|---|
Grote carnavalsevenementen |
9 |
9 |
Limburgse taalorganisaties |
- |
3 |
6.2. Erfgoed
Terug naar navigatie - 6. Cultuur en erfgoed voor iedereen - Wat willen we bereiken? - 6.2. ErfgoedTen aanzien van erfgoed streven we deze collegeperiode de volgende doelstellingen na:
- In 2027 is een groter percentage monumenten in betere en duurzame staat dan in 2023.
- In 2027 zijn meer vrijwilligers betrokken bij het in stand houden van erfgoed dat door de Provincie Limburg wordt ondersteund.
- In 2027 is door de Provincie ondersteunend erfgoed meer toegankelijk voor een breed publiek.
- Erfgoed wordt als een provinciaal belang meegewogen in alle transitieopgaven.
Wat merkt de Limburger ervan?
Aan de hand van indicatoren maken wij zichtbaar of we op koers liggen met het behalen van onze doelstellingen voor deze Statenperiode. Hierbij is de Provincie natuurlijk ook afhankelijk van partners en andere autonome ontwikkelingen. De indicatoren die reeds beschikbaar zijn, zijn hieronder gepresenteerd.
Meewegen erfgoed in transitieopgave (D_51a)
In de procedure van advisering bij ruimtelijke onderbouwing van vergunningsaanvragen én nieuwe omgevingsplannen van gemeenten wordt vanuit cluster Cultuur op regelmatige basis (12 tot 15 keer per jaar) een toegesneden erfgoed advies ten aanzien van een ruimtelijke (transitie) opgave gegeven. Daarnaast wordt bij grote herbestemmingsopgaven, waar de Povincie vanuit Cultuur bij betrokken is, ook specifiek erfgoedadvies gegeven ten behoeve van de doorontwikkeling van een erfgoedlocatie.
Het percentage Rijksmonumenten in Limburg weergegeven naar de huidige staat van onderhoud. Rijksmonumenten in een redelijke of slechte staat van onderhoud hebben een restauratieopgave. Op basis van bestuursafspraken uit 2012 en 2015 werkt de Provincie samen met het Rijk aan de verbetering van de staat van onderhoud van deze Rijksmonumenten.
2023 en 2024
Betreft het aantal vrijwilligers betrokken bij projecten gericht op het in standhouden van fysiek erfgoed en het uitdragen van het verhaal van fysiek erfgoed en archeologie. Deze projecten werden financieel ondersteund via de Nadere subsidieregels Archeologie en Klein Limburgs erfgoed 2022-2024.
2025
De cijfers over 2025 hebben betrekking op de periode tot en met mei.
Er zijn nog een aantal ingediende aanvragen binnen de nadere subsidieregels Klein Limburgs erfgoed 2025-2027 en de nadere subsidieregels Archeologie 2025-2027 in behandeling waarover besluitvorming op een later moment zal plaatsvinden.
De nulmeting betreft het jaar 2023.
Het verbeteren van de toegankelijkheid van monumenten is onderdeel van de nadere subsidieregels Kerken 2024 - 2027 en grote en complexe opgaven ten aanzien van monumenten. Deze subsidieregeling Kerken 2024 - 2027 is eind 2024 opengesteld en er zijn nog geen projecten beschikt die betrekking hebben op het verbeteren van de toegankelijkheid. Naar verwachting zullen eind 2025 de eerste projecten gesubsidieerd worden de (deels) inzetten op het verbeteren van de toegankelijkheid van monumenten.
De nulmeting betreft het jaar 2025.
Gebied |
Februari 2025 |
Mei 2025 |
|---|---|---|
Limburg |
0 |
0 |
Uitvoering begroting 2025: budgetrealisatie
Terug naar navigatie - 6. Cultuur en erfgoed voor iedereen - Uitvoering begroting 2025: budgetrealisatieDe lasten van de gewijzigde begroting 2025 voor dit programma tot aan deze najaarsnota bedragen € 60,17 mln., bestaande uit € 56,76 mln. reguliere middelen, € 2,07 mln. personeelskosten en € 1,34 mln. kapitaallasten.
In onderstaande grafiek presenteren wij alleen de reguliere middelen vanwege de beïnvloedbaarheid van deze posten. Het betreft de bestedingen en juridische verplichtingen tot 8 september 2025 (gerealiseerd) en de op dat moment resterende vrije ruimte binnen de vastgestelde budgetten.
De realisatie van de exploitatiemiddelen over 2025 bedraagt tot 8 september 2025 afgerond 70%. Van het resterende deel (€ 17,21 mln.) wordt bij deze najaarsnota een totaalbedrag van € 1,20 mln. (2%) doorgeschoven naar 2026 voor de restauratie en verduurzaming van de Van Horne Kazerne.
Wat mag het kosten?
Terug naar navigatie - 6. Cultuur en erfgoed voor iedereen - Wat mag het kosten?In deze Najaarsnota 2025 wordt het budget voor het programma 'Cultuur en erfgoed voor iedereen' aangepast op basis van de hierboven omschreven voortgang.
Voor de uitvoering van de beoogde resultaten is er sprake van een fasering van het budget voor de restauratie van de Van Horne Kazerne (€ 1,20 mln.).
Daarnaast gaan de personeelskosten elk jaar met € 0,08 mln. omhoog, vanwege de CAO loonstijgingen.
Door deze wijzigingen daalt het totale budget van het programma (lasten en stortingen in de reserves) van € 61,30 mln. naar € 60,17 mln.
Voor meer informatie verwijzen wij naar de toelichtingen op product-niveau onder ‘Wat gaan we daarvoor doen?’, bij het onderdeel Geld.