5.1.1. Leefbare steden en dorpen

Met het nieuwe beleidskader Leefbare Steden en Dorpen (en bestaande kaders) willen we uitvoering geven aan onze ambities wat betreft de leefbaarheid in de fysieke openbare ruimte en (semi) publiek toegankelijke ruimte en gebouwen. We gaan samen met gemeenten, het maatschappelijk middenveld en met inwoners zelf aan de slag om de leefbaarheid te verbeteren. Dit doen we bewust vanuit een ondersteunende rol, omdat de inwoners, gemeenten en maatschappelijke organisaties de kennis hebben van en inzicht hebben in de lokale behoeften in relatie tot leefbaarheid. We acteren vanuit vertrouwen in de initiatiefnemer, wat inhoudt dat wij zowel de kaders aan de voorkant als ook de verantwoording aan de achterkant willen beperken tot het noodzakelijke vanuit ‘goed bestuur’.

Rol Provincie: stimuleren, faciliteren, ondersteuner

• Tussen 2023-2027 zijn er vanuit de Provincie minstens 100 inwonersinitiatieven ondersteund
  welke een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid in de wijk;
• Tussen 2023-2027 zijn er vanuit de Provincie minstens 10 initiatieven voor gemeenschapsvoorzieningen en/of ontmoetingsplekken ondersteund welke een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid in de wijk;
• Tussen 2023-2027 is er vanuit de leefbaarheidsaanpak bijgedragen aan minstens 10 leefbaarheidsakkoorden, welke een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid in de wijk;
• Tussen 2023 en 2027 worden de projecten uit reeds bestaande kaders zoals IBA Parkstad (coalitieperiode 2015-2019), alsmede Kwaliteit Limburgse Centra (coalitieperiode 2019-2023) voortgezet en (grotendeels) afgerond. 

Op dit moment (april 2025) is de stand van zaken als volgt: 
•    Vanuit de subsidieregeling van de Leefbaarheidsaanpak voor kleinschalige (inwoners)initiatieven zijn 13 subsidies aan initiatieven verleend;
•    Vanuit de subsidieregeling van de Leefbaarheidsaanpak voor stichtingen, verenigingen en coöperaties zijn 11 subsidies aan initiatieven verleend;
•    Vanuit de subsidieregeling van de Leefbaarheidsaanpak voor publieke gebiedsgerichte initiatieven zijn twee Leefbaarheidsakkoorden (nieuwe naam voor leefbaarheidsdeals) gesloten;
Hierbij zijn de volgende aandachtspunten van belang:
•    De subsidieregelingen van de Leefbaarheidsaanpak voor kleinschalige (inwoners)initiatieven en voor stichtingen, verenigingen en coöperaties zijn zowel voor fysieke als voor sociale initiatieven bedoeld. Dit betekent dat de reikwijdte breder is dan in het beleidskader Leefbare steden en dorpen is omschreven;
•    Zowel het aanvragen als het verlenen van subsidies kost enige tijd. Hierdoor is het proces van subsidieverlening sinds de openstelling van de verschillende subsidieregelingen in oktober 2024 geleidelijk op gang gekomen.
Mede op basis van deze twee kanttekeningen schatten wij in dat we goed op schema liggen om de doelstellingen met betrekking tot de inwonersinitiatieven en Leefbaarheidsakkoorden te halen. Ten aanzien van de doelstellingen voor gemeenschapsvoorzieningen en/of ontmoetingsplekken stellen wij voor om naar aanleiding van de stand van zaken de doelstelling te verhogen van 10 naar 20 initiatieven.

Op basis van de stand van zaken van de Leefbaarheidsaanpak, zoals hierboven omschreven onder ‘Kwaliteit’, schatten wij in dat we goed op schema liggen om de doelstelling voor 2027 te halen.

Voor de uitvoering van product 5.1.1. Leefbare steden en dorpen wordt het budget in 2025 verhoogd met € 1,02 mln. Dit betreft het Uitvoeringsplan Leefbaarheidsaanpak en subsidieregelingen Leefbaarheidsaanpak 2024-2027. Hiervoor is in 2025 een bedrag van € 11,5 mln. nodig. Aanvullend op de reguliere middelen is een bedrag van € 1,02 mln. toegevoegd in 2025 en € 1,71 mln. in 2026.  Dit voorstel wordt gedekt uit de programmareserve Leefbaarheid.