8.2.2. Grensoverschrijdende samenwerking

De Provincie Limburg grenst met 75 procent grotendeels aan België en Duitsland en is daarmee de meest internationale provincie van Nederland. In Limburg hebben we maar liefst 351 km grens met het buitenland en ‘slechts’ 113 km grens met de rest van Nederland (provincies Noord-Brabant en Gelderland). Heel Limburg is een grensregio en speelt al eeuwenlang een bijzondere rol als verbindende schakel in Noordwest-Europa. Van de 31 Limburgse gemeenten hebben er 25 minstens één grens met een van de buurlanden. Vier gemeenten hebben zowel een grens met Duitsland als met België (Echt-Susteren, Gulpen-Wittem, Sittard-Geleen en Vaals). De grensligging is daarmee geen bijzaak, maar hoofdzaak voor Limburg! Dit brengt een aantal unieke kansen en uitdagingen met zich mee en heeft diepe sporen nagelaten in onze geschiedenis, cultuur en identiteit. Limburg heeft een sterke historische verbondenheid met de buurlanden en dat is zichtbaar in de tradities, religie en het taalgebruik. Zo dragen feestelijke tradities zoals carnaval, schutterijen en harmonieorkesten, evenals het Limburgse dialect met invloeden uit Vlaanderen, Frankrijk en Duitsland, bij aan ons unieke regionale karakter. Ook het gezamenlijke mijnbouwverleden verbindt grote delen van Limburg nauw aan de Belgische en Duitse grensregio’s.
Voor velen in Limburg is leven in een grensregio vanzelfsprekend. Dagelijks stappen Limburgers de grens over voor werk, studie, handel, recreatie of gewoon een boodschap om de hoek. Toch brengt het leven aan de grens niet alleen voordelen en kansen met zich mee; het creëert ook uitdagingen. Onze drijfveer is daarom dat het nog beter kan in onze grensregio. We vormen het verbindende element tussen verschillende ecosystemen in binnen- en buitenland. Onderwijs, werkgelegenheid, zorg en ook op sociaal vlak. Trek een cirkel rondom Limburg en er zijn verschillende universiteiten, luchthavens, binnenhavens, logistieke hotspot, onderwijs- & innovatiehubs.

Voor Limburg zijn open grenzen en een 360 graden perspectief essentieel. Maar ook in tijden waarin landsgrenzen open zijn, leiden verschillen in wet- en regelgeving, administratieve systemen, economische belangen en taalbarrières tot gemiste kansen voor mensen en bedrijven langs de grens. Onderzoek, zoals van het Institute for Transnational and Euregional Cross-Border Cooperation and Mobility (ITEM), heeft aangetoond dat grensregio's zoals Limburg vaak lijden onder economische inefficiënties. Dit komt onder andere door:

• extra administratieve lasten voor bedrijven en werknemers; 
• slechtere toegang tot buitenlandse markten; 
• verminderde investeringen in de grensregio; 
• complexiteit in regelgeving, bijvoorbeeld rond arbeidsrecht en sociale zekerheid (hieronder vallen ook de erkenning van diploma’s en beroepskwalificeringen of dubbele belasting van grenspendelaars).

Daarnaast delen we een groot aantal uitdagingen met onze buurregio's: ondermijning, water, stikstof, natuur of wegen zijn maar enige voorbeelden van items die letterlijk en figuurlijk niet aan de grens ophouden.

We zetten daarom onze inzet voor samenwerking met onze buren niet alleen voort, maar intensiveren deze op een strategische manier.

Het Limburgs belang is op alle relevante bestuurlijke en ambtelijke niveaus optimaal gediend door o.a.:
•    onze voortdurende inzet in het grensregio-overleg met Vlaanderen;
•    de Grenslandagenda met Noordrijn-Westfalen;
•    onze inzet in de Euregio Maas-Rijn; 
•    de structurele samenwerking met verschillende ministeries in Noordrijn-Westfalen;
•    de inzet van strategisch relatiebeheer.

Dit is een continu proces.

Het budget voor product 8.2.2. Grensoverschrijdende samenwerking bedraagt € 0,71 mln. Dit bestaat uit 41% reguliere middelen en 59% personeelskosten. De reguliere middelen worden gebruikt voor de financiële bijdragen aan de drie Euregio's en het Huis van de Nederlandse Provincies in Brussel.