Balansinformatie

In deze paragraaf geven wij verplichte informatie over:

• de meerjarige prognosebalans;
• de bijhorende investeringsplanning (activa);
• meerjarige ontwikkeling van de reserves en voorzieningen (passiva);
• het ontwikkelen van het EMU-saldo.

De prognosebalans geeft een verwachting van de balansposten op basis van deze begroting. Deze sluit aan op de Jaarrekening 2024. Het doel is om een beeld te geven van de verwachte financiële situatie van de Provincie aan het einde van elk begrotingsjaar.

De prognosebalans laat zien welke belangrijke veranderingen er worden verwacht.

• Mutaties in activa en kapitaal: de mutaties in de materiële  en immateriële vaste activa en kapitaalverstrekkingen komen door de investeringsplanning en het huidige afschrijvingsbeleid, zoals beschreven in het hoofdstuk 'Financiële grondslagen'.
• Mutaties in financiële activa: de veranderingen in overige financiële vaste activa, zoals uitgezette leningen en dalende uitzettingen, worden verder toegelicht in de paragraaf over financiering.
• Resultaat: het resultaat is nu opgenomen als een totaalbedrag. Dit is nog niet toegewezen en zal in deze Statenperiode naar verwachting volledig worden gebruikt voor autonoom beleid.
• Reserves: de reserves dalen door de inzet van programmareserves uit het coalitieakkoord 2023-2027 en andere bestemmingsreserves op basis van bestaand beleid. Hierover staat meer informatie later in deze paragraaf.
• Voorzieningen: de verplichte voorzieningen worden ook nader gespecificeerd in deze paragraaf.
• Schuldpositie: de schuld van de Provincie blijft gunstig. Vanwege de sterke financiële positie, zoals beschreven in paragraaf 4 'Financiering', wordt verwacht dat de Provincie de komende jaren geen structurele externe financiering nodig heeft. Meer informatie hierover staat in de genoemde paragraaf.

In de Jaarstukken 2024 is abusievelijk een niet geactualiseerde balans 2024 blijven staan. Dit betreft  de vlottende passiva, specifiek de post 'Overige vooruit ontvangen bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen'. Het correcte bedrag is € 1,35 mln. i.p.v. € 2,18 mln.

Volledigheidshalve merken wij hierop dat in het onderdeel 'Toelichting op de balans per 31-12-2024' van de Jaarrekening 2024 is het correcte bedrag opgenomen. Deze fout heeft geen gevolgen voor het vastgestelde financiële resultaat of vermogenspositie. 

In de geprognosticeerde balans hierboven zijn de correcte bedragen opgenomen. 

De investeringen in de materiële en immateriële vaste activa volgens de balans hierboven worden gespecificeerd in de onderstaande tabel.

Het grootste deel van onze investeringen gaat naar de provinciale infrastructuur. Dit zijn bijvoorbeeld projecten zoals de elektrificatie van de Maaslijn (onderdeel van de Railagenda), de N280 en andere provinciale wegen.

Hieronder worden de investeringen per beleidsterrein (programma) weergegeven. De onderstaande planning laat zien dat we investeren in de infrastructuurprojecten, met name provinciale wegen. 

Voor het inzicht in de financiële positie is ook onze vermogenspositie van belang. Uit onderstaande specificatie en het betrekken van ons weerstandvermogen blijkt dat er sprake is van een solide vermogenspositie (zie paragraaf 2. 'Weerstandsvermogen en risicobeheersing'). Hieruit blijkt dat onze vermogenspositie sterk is. Meer informatie hierover staat in paragraaf 2, 'Weerstandsvermogen en risicobeheersing'. Het overzicht laat wel zien dat het provinciaal vermogen daalt:

• De algemene reserve is hoger in 2025 dan de jaren daarna. Dit beeld ontstaat door de faseringen van budgetten vanuit het lopende begrotingsjaar (2025) naar de komende begrotingsjaren.
• In de programmareserves zijn de intensiveringsmiddelen voor het realiseren van de ambities van het Coalitieakkoord 2023-2027 opgenomen. De gereserveerde programmamiddelen worden op basis van de door PS vastgestelde beleidskaders en daaraan verbonden doelen ingezet in deze periode. Er resteert nog € 42,61 mln. aan programmareserves. Dit bedrag wordt in de komende jaren van deze Statenperiode ingezet om de vastgestelde beleidskaders van PS uit te voeren.
• Wij merken op dat in deze cijfers de separate Statenvoorstellen die in aantocht zijn nog niet verwerkt zijn in de cijfers omdat dit via een separate begrotingswijziging aan uw Staten zal worden voorgelegd. Dit betreft:
  •  inzet van de algemene reserve ten behoeve van de businesscase Maaslijn ad € 44,50 mln. (min-post)
  • de vorming van de nieuwe programmareserve Verstedelijkingsbudget Limburg Centraal ad € 50 mln. (plus-post).  

Onderstaande tabel geeft een gespecificeerd meerjarig inzicht in het verloop van de reserves. Wij merken daarbij op:

• bruteringsreserves dienen ter dekking van toekomstige afschrijvingslasten en de hoogte van de reserve is afgestemd op de toekomstige afschrijvingen. Deze dalen dus langzaam maar zeker;
• overige bestemmingsreserves worden ter egalisatie conform instellingsbesluiten ingezet;
• de programmareserves zullen in de komende jaren uitgeput raken. Dit komt doordat ze inzet worden voor de beleidsdoelen uit het Coalitieakkoord 2023-2027. 

Onderstaande tabel geeft inzicht in het meerjarige verloop van de voorzieningen: 

• De voorziening APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers) voorziet in het pensioen en de sociale zekerheid van gedeputeerden en commissarissen van de Koning. Stortingen zijn gebaseerd op een gemiddelde van de afgelopen 5 jaar.
• De voorziening onderhoud provinciale gebouwen is gebaseerd op het door PS vastgestelde onderhoudsplan.

Deze voorzieningen hebben een verplicht karakter en zijn niet vrij besteedbaar.

Het EMU-saldo geeft het verschil weer tussen de inkomsten en uitgaven van de Provincie over een bepaald jaar, volgens de internationale regels van de Europese Unie.

• Positief EMU-saldo: meer inkomsten dan uitgaven (overschot);
• Negatief EMU-saldo: meer uitgaven dan inkomsten (tekort).

In de regeling voor de gelijkwaardige inspanning van decentrale overheden voor het EMU-saldo zijn de collectieve bijdragen van gemeenten, provincies en waterschappen voor de jaren 2024-2026 vastgesteld en per bestuurslaag uitgesplitst. Het Ministerie van BZK publiceert individuele EMU-referentiewaarden, zodat provincies en gemeenten tijdig weten wat hun aandeel is. De EMU-referentiewaarde is geen bindende norm, maar geeft een indicatie van het proportionele aandeel van de Provincie in de gezamenlijke tekortnorm. De in de onderstaande tabel opgenomen referentiewaarde voor de Provincie Limburg is conform de Septembercirculaire 2024 provinciefonds.