8.2.1. Bestuurlijke verhoudingen

De Provincie draagt zorg voor een goed openbaar bestuur, waarbij bekwaamheid, kwaliteit, betrouwbaarheid en toegankelijkheid sleutelelementen zijn. In het beleidskader Provincie Midden in de Samenleving zijn het kader en de uitwerking geschetst voor de periode 2024-2027. Daarmee geven wij invulling aan de wijze waarop wij willen werken voor de Limburgers, hoe wij samenwerken met onze Limburgse gemeenten en andere overheden, en hoe wij ons daarop als provinciale organisatie willen organiseren en verbeteren. De provinciale doelenboom behorend bij het beleidskader is vertaald in deze programmabegroting inclusief de bijbehorende indicatoren.    
Provincies hebben de wettelijke taak om op onderdelen toezicht te houden op gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en het Waterschap. Dit betreft het toezicht op de gemeentefinanciën, huisvesting vergunninghouders, informatie- en archiefbeheer, onderdelen van ruimtelijke ordening en erfgoed. Daarnaast heeft de Provincie Limburg een relatief grote historisch gegroeide rol binnen de bestuurlijke regionale ecosystemen in Limburg. Ook onderhouden wij goede contacten met andere provincies, onder anderen via het Interprovinciaal Overleg (IPO). 

• Wij vervullen onze vertegenwoordigende rol in de interbestuurlijke overleggremia vanuit IPO en Interbestuurlijk toezicht en implementeren de vernieuwing van het toezicht op de gemeentefinanciën.
• Wij werken aan de versterking van de gemeentelijke uitvoeringskracht met het programma Gemeentelijke Uitvoeringskracht Nieuwe Stijl waar wij in nauwe samenwerking met gemeenten, vanuit een onafhankelijke analyse en het benutten van nationale goede voorbeelden van effectieve samenwerking en krachtenbundeling, werken aan de kansen voor een versterking van de uitvoeringskracht in Limburg. Het oppakken van tussentijdse quick-wins en het actief leggen van verbindingen vanuit de acht beleidskaders gericht op versterken van de uitvoeringskracht is hierbij essentieel.
• Wij werken aan een responsieve overheid door het instellen van een provinciale contactfunctionaris (werktitel) die burgers en instellingen wegwijs biedt voor vraagstukken waarvoor niet direct een antwoord, proces of loket beschikbaar is.
• Wij experimenteren met het dienstbaarheidsbeginsel in een aantal pilots binnen het VTH-beleid om problemen in de leefwereld van burgers beter te kunnen adresseren.
• Wij willen onze rol in de regio goed kunnen blijven vervullen, passend bij de veranderende opgaven. De opgaven vragen om een integrale benadering -samen met de regio-, dus we moeten ze niet sectoraal benaderen. In het Organisatie Ontwikkeltraject (OOT)  werken we daarom (onder andere) aan het versterken van onze positie in de regio, waarbij we inzetten op versterkte partnerschappen en een effectievere aanpak van regionale opgaven waarbij we de impact op Limburg verhogen. 
• Wij werken aan een aanpak voor het terugdringen van de (ervaren) regeldruk. Dit doen wij in nauwe samenwerking met gemeenten, maar bezien ook de mogelijkheden voor het terugdringen van provinciale regeldruk in vereisten, criteria of andere lastendruk voor burgers, instellingen en bedrijven. De vraag naar regeldruk is conform toezegging Provinciale Staten ook expliciet ter sprake gekomen in de vertrouwelijk bestuurlijke gespreksronde binnen het project GUN.
• Er zal uitvoering worden gegeven aan het Jongerenparticipatieplan 2024-2027 via diverse actielijnen en initiatieven. Hierin staan dialoog, versterken burgerschap en samenwerking in participeren centraal.

• De vertegenwoordiging in het IPO en de uitvoering van het IBT betreffen doorlopende activiteiten, voorstel: Kwaliteit openbaar bestuur betreft een actueel en relevant thema voor onze provincie. De verdere uitwerking is conform het beleidskader ‘Provincie Midden in de samenleving’ voorzien in de periode 2024-2027.
• Voor het zomerreces van 2025 is de bestuurlijke vertrouwelijke gespreksronde binnen het project Gemeentelijke Uitvoeringskracht Nieuwe Stijl afgerond. Voorts laten wij een wetenschappelijke verkenning uitvoeren naar de definitie en operationalisering van uitvoeringskracht, naar de best/worst practices t.a.v. uitvoeringskracht in het land inclusief handelingsperspectieven voor Limburg. Vanuit de programmatische aanpak willen wij samen met de gemeenten in februari 2026 komen tot een Uitvoeringsmanifest voor de Limburgse gemeenten, mede als input voor de nieuwe collegevormingen in Limburg na de verkiezingen.
• De concrete resultaten uit de ontwikkelsporen van het OOT zijn voorzien (uiterlijk) in 2027.

Het budget voor product 8.2.1. Bestuurlijke verhoudingen is € 15,44 mln. Dit bestaat uit 48% reguliere middelen en 52% personeelskosten (w.o. PS, GS en Griffie).  

De reguliere middelen worden gebruikt voor onder andere het IPO, de Zuidelijke Rekenkamer, fractievergoedingen, vergoedingen voor burgercommissieleden, de Referendumcommissie, procesmiddelen  controlecommissie, accountantskosten, toevoegingen aan de voorziening APPA en overige bestuurlijke kosten, zoals representatie, reis- en verblijfkosten, scholing en webcast.