5.1.4. Bodem en ondergrond
Het werk van de Provincie Limburg op het gebied van bodem en ondergrond verandert mee met de opgaven in de fysieke leefomgeving. De vastgestelde Agenda bodem en ondergrond 2024-2030 anticipeert op de uitdagingen/ bodemopgaven, het veranderende speelveld en geeft inzicht in de ambitie en doelen van de Provincie voor de komende jaren op het gebied van bodem en ondergrond. In het licht van de ambitie “Bodem, een gezonde basis voor een beter en mooier Limburg” zijn vijf doelen geformuleerd, te weten:
- verbeteren van de bodem, zodat deze geschikt is voor het gewenste gebruik;
- herstellen en benutten van de (ecosysteem)diensten van de bodem;
- voorkomen, herstellen en beheersen van de negatieve effecten van ingrepen in de (diepere) ondergrond;
- realiseren van een duurzaam veilig en efficiënt gebruik van bodem en ondergrond (3D-ordening);
- ontwikkelen van een kennispositie die toekomstig beleid fundeert.
De agenda biedt een meerjarig kader bodem en ondergrond. De te verrichten activiteiten worden jaarlijks geconcretiseerd in een Actieprogramma. Voor 2026 wordt in het voorjaar (Q1) het Actieprogramma bodem en ondergrond 2026 opgesteld en ter goedkeuring voorgelegd aan GS.
Mijnbouwschade
Als gevolg van de voormalige steenkoolwinning treden na-ijlende effecten op in Zuid-Limburg. De verwachting is dat deze effecten nog geruime tijd zullen voortduren. In 2016 zijn afspraken gemaakt met het toenmalige Ministerie van Economische Zaken over de uitvoering van een set beheersmaatregelen, met als doel de met de na-ijlende effecten gepaard gaande risico's in beeld te brengen en beheersbaar te maken. De Provincie Limburg heeft sindsdien de regie op de uitvoering hiervan.
De werkzaamheden voor de komende vijf jaar zijn vastgelegd in het Meerjarenprogramma Nazorg Steenkoolwinning 2026-2030. De werkzaamheden voor 2026 zijn nader uitgewerkt in het Actieplan Nazorg Steenkoolwinning 2026.
De komende jaren zetten wij in op een samenwerking met de OU om het I3ML uit te breiden met een kennisfunctie. Deze functie zal zich gaan richten op de ontwikkeling en valorisatie van wetenschappelijk onderzoek naar het verleden, heden en de duurzame toekomst van mijnbouw.
Rol Provincie: bevoegd gezag, partner
- Opstellen van het Actieprogramma bodem en ondergrond 2026.
- Uitvoeren van de acties uit het Actieprogramma bodem en ondergrond 2026.
- Regie op de uitvoering van de met het Rijk afgesproken beheersmaatregelen in het kader van de na-ijlende effecten steenkoolwinning.
- Regie op de uitvoering van de acties zoals omschreven in het Actieplan Nazorg Steenkoolwinning 2026.
- In december 2026 zijn de acties uit het opgestelde Actieprogramma bodem en ondergrond 2026 uitgevoerd.
- De regie op de met het Rijk afgesproken beheersmaatregelen duurt, gelet op het voortduren van de na-ijlende effecten steenkoolwinning, nog geruime tijd voort.
- In december 2026 zijn de acties uit het Actieplan Nazorg Steenkoolwinning 2026 uitgevoerd.
Het budget voor product 5.1.4. Bodem en ondergrond bedraagt € 2,80 mln. Dit bestaat uit 79% reguliere middelen en 21% personeelskosten. De reguliere middelen worden gebruikt voor ondersteuning maatregelen naijl-effecten steenkoolwinning en Kennisontwikkeling binnen Instituut I3ML.