1.3.3. Bodemvitalisering

De ambitie is om de bodemvitaliteit in Limburg te verbeteren. Bodemvitalisering is een langdurig proces dat vraagt om een structurele en cyclische aanpak voor duurzaam resultaat. In samenwerking met gemeenten, het Waterschap Limburg en de HAS green academy in Venlo is een uitvoeringsplan ‘Gezond fundament! Een vitale Limburgse bodem door organisch stofbeheer’ opgesteld. Dit plan is onderdeel van het beleidskader ‘Perspectief voor het Landelijk Gebied’. Het doel is om in 2027 beter inzicht te hebben in de kwaliteit van de Limburgse bodem, en via pilotprojecten, het organisch stofgehalte in de bodem te verhogen en kennis over effectieve maatregelen te vergroten.
Het project, dat sinds najaar 2024 in uitvoering is, richt zich op drie sporen:

1. Meten = weten: gericht op het verkrijgen van inzicht in de staat van de Limburgse bodem en de beschikbare groene grondstofstromen.
2. Pilotprojecten: gericht op het in de praktijk beproeven van locatiegerichte maatregelen voor verbetering van de bodemvitaliteit door organisch stofbeheer.
3. Kennisinfrastructuur: gericht op het ontwikkelen van een toegankelijke en robuuste structuur voor het delen en borgen van kennis en ervaring over bodemvitaliteit en -vitalisering.

• Spoor 1: De kwantiteit, kwaliteit en gebruikswaarde van de (vrijkomende) groene reststromen nabij de pilotlocaties zijn in beeld gebracht en worden geactualiseerd. Daarnaast is een nulmeting uitgevoerd van de actuele staat van de bodem op de pilotlocaties.
• Spoor 2: Op basis van de nulmeting wordt advies gegeven over de te nemen maatregelen op de pilotlocaties. Dit advies vormt de grondslag voor de interventie, waarbij groene reststromen worden toegepast. Na uitvoering van de maatregelen wordt het effect beoordeeld met een vervolgmeting. Op grond van deze resultaten volgt, indien nodig, een aangepast advies en worden eventuele vervolgstappen bepaald. Dit is een cyclisch proces.
• Spoor 3: De resultaten en opgedane kennis uit spoor 1 en 2 zijn geborgd. In 2027 worden deze op een toegankelijke manier gedeeld met stakeholders en belanghebbenden. 

Het verbeteren van bodemvitaliteit vraagt om een lange adem en overstijgt één bestuursperiode. De uitvoering van het plan verloopt cyclisch. In het najaar van 2025 is een nulmeting uitgevoerd die de actuele staat van de bodem en de eigenschappen van de groene grondstofstromen in kaart brengt. Op basis hiervan volgt een advies om groene reststromen toe te passen ter plaatse van de pilotlocaties. Na de interventie wordt het effect met een vervolgmeting beoordeeld, waarna het advies kan worden bijgesteld en, indien nodig, een nieuwe interventie volgt. Deze cyclus wordt per pilotproject tot het najaar van 2027 meerdere keren doorlopen.

Het budget voor product 1.3.3. Bodemvitalisering bedraagt € 0,54 mln. Dit bestaat uit 81% reguliere middelen en 19% personeelskosten. De reguliere middelen worden gebruikt voor het aanvalsplan bodemvitaliteit.