1.3.2. Waterveiligheid Maas

Het beleid van de Provincie Limburg voor waterveiligheid langs de Maas is neergelegd in de Provinciale Omgevingsvisie en de uitwerking hiervan in het Provinciaal Waterprogramma 2022-2027. De Provincie acteert hierin als middenbestuur en gebiedsregisseur. Veel van de verantwoordelijkheden inzake het waterveiligheidsbeleid liggen niet bij de Provincie, maar bij het Waterschap en het Rijk.

In 2025 werken wij verder aan de hoogwaterprojecten waar de Provincie Limburg aan deelneemt, zoals verschillende dijkverbeteringsprojecten met een brede gebiedsontwikkeling (zoals o.a. Lob van Gennep, Arcen, Well, Thorn-Wessem, Willem-Alexanderhaven, Baarlo-Hout-Blerick) en de MIRT-verkenningen Vierwaarden en Zuidelijk Maasdal.

In de MIRT-verkenning Zuidelijk Maasdal wordt momenteel gewerkt aan de totstandkoming van de samenwerkingsovereenkomst. Daarnaast wordt er gewerkt aan de totstandkoming van een bestuursovereenkomst Begrensde Gebiedsontwikkelruimte voor de gebieden tussen Thorn en Wessem en tussen Mook en Gennep, omdat deze gebieden door dijkversterking weliswaar aanzienlijk veiliger worden, maar toch een waterbergende functie behouden bij extreem hoge Maasafvoer. Ook wordt momenteel gewerkt aan de totstandkoming van een uitvoeringsovereenkomst voor het project 'Ruimte voor de Maas bij Oeffelt' en een uitvoeringsovereenkomst voor het project Groene Rivier Well.

Daarnaast blijven wij participeren in het Programmabureau Delta Maas en is er een werkbudget beschikbaar voor de regionale afstemming in de Maasvallei. 

Wij werken als partner door aan het versterken van de ruimtelijke kwaliteit van de diverse hoogwaterprojecten, waar vaak een complexe opgave voor waterveiligheid integraal wordt opgepakt met gebiedsontwikkeling. Voor alle hoogwaterprojecten geldt dat de Provincie geen trekkende rol heeft.

Vanuit onze rol als gebiedsregisseur blijven wij ook aandacht vragen voor een goede invulling van de ruimtelijke kwaliteit. Daarbij pleiten wij bij dijkverbetering voor maatwerk en innovatieve oplossingen.

In 2025 werken wij, samen met het Rijk, aan de verdere concretisering van het Programma Ruimte voor de Rivier 2.0 (voorheen Programma Integraal Riviermanagement). De opgaven voor het toekomstbestendig maken van de rivieren (rivierbodemzorg en ruimte voor berging en afvoer) komt voort uit een aantal wettelijke opgaven (o.a. waterveiligheid en waterkwaliteit) en een aantal ambities (o.a. de opgave voor natuur vanuit de PAGW). Het uitwerken hiervan moet in 2026 leiden tot concrete keuzes.

Voor de goede regionale afstemming organiseren wij de afstemming in de Maasvallei en participeren wij met álle Maaspartners in het Programmabureau Delta Maas.

De afgelopen jaren is in een aantal hoogwaterprojecten met een bredere gebiedsontwikkeling de nodige voortgang geboekt. Dit is gelukt ondanks de veelheid en complexiteit van de opgaven, alle belangen van verschillende partners die een rol spelen en de brede publieksparticipatie die hierbij wordt opgepakt. Deze voortgang is nodig om uiteindelijk te komen tot een hoogwaterveilige Maasvallei, die ook een hoog niveau kent qua ruimtelijke kwaliteit. De complexiteit van de hoogwaterprojecten leidt ertoe dat niet altijd de voortgang kan worden geboekt die wenselijk is.

Het project Baarlo-Hout-Blerick is conform planning gestart met de procedures voor de projectbesluiten en het opstellen van de realisatie-overeenkomst. De voorbereidingen voor de uitvoering van project Arcen verlopen goed. In het najaar van 2025 zal voor dit project de eerste "schop in de grond" gaan. Voor het project Groene Rivier Well gaat naar verwachting de aanbesteding van start in het najaar van 2025. Verder staat in het najaar het goedkeuringsbesluit voor de dijkversterking van de primaire kering bij de Willem-Alexanderhaven (gemeente Roermond) op de planning. 

Het toekomstbestendig maken van de rivieren, in ons geval de Maas, én het accommoderen van de functies die gebruik maken van de rivier, is een complexe opgave. Wij zijn hierbij afhankelijk van de kennis en keuzes van het Rijk. Wij blijven hierop investeren, zodat de keuzes op systeemniveau goed uitpakken voor de hoogwaterprojecten waar wij regionaal in investeren.

Voor de uitvoering van product 1.3.2. Waterveiligheid Maas wordt het budget in 2025 verlaagd met € 5,41 mln. Dit gaat om de volgende wijzigingen in de begroting:

Nieuwe middelen

Aan dit product zijn geen nieuwe middelen toegevoegd.

Faseringen

Wij schuiven een bedrag van € 5,45 mln. door naar de begroting van 2026 en € 0,95 mln. naar de begroting 2027:

• € 3,00 mln. Zuidelijk Maasdal, de bij de Voorjaarsnota 2025 begrote bijdrage in de planontwikkeling gaat niet meer in begrotingsjaar 2025 uitgegeven worden;
• € 1,50 mln. verhoging dam Lateraalkanaal, wegens vertraging in voorgaande werkzaamheden wordt de bijdrage verwacht in 2026;
• € 0,95 mln. Systeemmaatregel Baarlo, de planuitwerkingsfase verloopt volgens planning, de financiële middelen worden afgeroepen in 2027.

Overige bijstellingen

• De personeelskosten gaan elk jaar met € 0,04 mln. omhoog, vanwege de loonstijgingen volgens de CAO Provincies.