Omschrijving

De leefbaarheid van wijken, buurten en kernen in Limburg wordt niet alleen vanuit fysieke kwaliteit bepaald, maar ook door het “sociale weefsel”. In bepaalde wijken is de (sociale) problematiek dermate groot en complex dat de thema’s in samenhang moeten worden opgepakt en een “van onderop” benadering niet meer voldoende is. Hierbij gaat het om thema’s zoals veiligheid, gezondheid, leren, werken en wonen. Willen wij in deze wijken waar de nood het hoogst is (zie ook de Limburg Factor) de beoogde trendbreuk realiseren om de gezondheidsachterstanden in te lopen dan is naast een samenhangende benadering ook een structurele lange termijn aanpak met focus vereist. Wij willen aan de hand van data (waaronder de sociaal economische status monitoring) en gesprekken met de stakeholders een vijftal wijken aanpakken. Bij deze aanpak kiezen wij voor een coalition of the willing, die bereid is om additioneel in de wijk te investeren.

De eerste intentieovereenkomst(en) willen wij in 2024 afsluiten en in 2025 willen we voor vijf aandachtswijken de samenwerkingsovereenkomst sluiten waarna de uitvoeringsplannen worden opgesteld en uitgevoerd. Wij zullen onze ervaring zoals opgedaan bij Trendbreuk Zuid-Limburg, Kansrijke Start, Gezonde Basisschool van de Toekomst, positieve gezondheid, Donderberg en Vastenavondkamp inbrengen. 
Wij zien onze rol als 'facilitator' bij het proces om tot een keuze van de vijf aandachtswijken te komen, een verbindende rol om samen met de stakeholders tot een gezamenlijke aanpak en uitvoering te komen. Wij willen mee investeren aan initiatieven die een bijdrage leveren aan de vijf doelen van dit kader. Wij zijn samen met de stakeholders de wijkpropositie aan het opstellen en hebben met Den Haag de eerste afspraken gemaakt over de uitwerking hiervan. Wij faciliteren de lobby vanuit de regio richting Den Haag. Ook willen wij samen met de stakeholders de wijkenpropositie opstellen en richting Den Haag (en Brussel) de lobby faciliteren om een structurele aanpak mogelijk te maken. Voorts willen wij samen met stakeholders zoals zorgverzekeraars, woningcorporaties, brightlands campussen vernieuwende aanpakken op het gebied van eerder genoemde thema’s mogelijk maken. Wij vragen ruimte om te experimenteren. Kennisontwikkeling en -deling zullen wij faciliteren door onderzoek mede mogelijk te maken en de kennisdeling te faciliteren. Wij zien hierbij ook een rol weggelegd voor bijvoorbeeld de Academie voor sociale Stedelijke ontwikkeling (NPHN), maar ook MUMC+ en andere kennisinstellingen. 

Bij dorpen en buurten zien wij dat vooral de voorzieningen onder druk staan en willen wij individuele initiatieven m.b.t. leefbaarheid mogelijk maken. Hierbij onderzoeken wij de samenwerking met sociale fondsen om zo de uitvoering bij de fondsen te beleggen en een multiplier mogelijk te maken. Voor groepen zoals stichtingen en verenigingen zullen wij een regeling opstellen die zowel fysieke als sociale initiatieven mogelijk maakt. 

Ook voor dorpen is een samenhangende gebiedsgerichte aanpak mogelijk. In tegenstelling tot de aandachtswijken is vaak wel sprake van “samenredzaamheid” en willen wij vooral aansluiten bij de initiatieven “van onder op”. Qua systematiek willen we hierbij gebruik maken van de leefbaarheidsaanpak (voor kleinschalige initiatieven/aanpak) en op de ervaringen rondom dorpendeals (grootschalige initiatieven/aanpak). Hierbij betrekken we ook de koppelkansen met de Regio Deals.

Rol Provincie: facilitator, subsidiënt, financier, verbinder, partner

Kwaliteit

Integrale aanpakken in Limburgse aandachtswijken:

  • wij zullen met gemeenten en partners, een impuls geven aan minimaal vijf nieuwe aandachtswijken in Limburg waar de nood het hoogst is. We maken, op basis van de beschikbare data, inzichtelijk in welke Limburgse aandachtswijken dit het geval is;
  • wij zullen een propositie opstellen voor de Limburgse wijkaanpak waarin we vragen aan het Rijk om ons hierbij te steunen en mee te doen;
  • wij zullen in 2024 voor de aandachtswijken een overeenkomst sluiten om langjarig, structureel en integraal te investeren in een wijkaanpak;  
  • wij zullen de kennisontwikkeling en -deling  voor heel Limburg stimuleren;
  • in overleg met de gemeenten onderzoeken we waar in de uitvoering van de lopende en eventueel nog toe te kennen Regio Deals een bijdrage geleverd kan worden aan het versterken van het sociale weefsel in de gebiedsgerichte wijkenaanpak.

Dorp- en buurtgerichte aanpakken:
daarbij kijken wij zoveel mogelijk gebiedsgericht en in de volle breedte, zowel sociaal als fysiek, naar het begrip leefbaarheid. 

  • Wij willen in 2024 een regeling voor individuele initiatieven en groepsinitiatieven opengesteld hebben. Hierbij willen we samenwerken met een aantal maatschappelijke organisaties van de sociale basisinfrastructuur en sociale fondsen;
  • We investeren in kennisdeling omtrent de dorp- en buurtgerichte aanpakken, in samenspraak met bewoners en gemeenten;
  • In overleg met de gemeenten onderzoeken we waar in de uitvoering van de grootschalige initiatieven/aanpak een bijdrage geleverd kan worden aan het versterken van het sociale weefsel in de dorp- en buurtgerichte aanpakken;
  • In 2024 bezien de kansen en mogelijkheden die het Rijk biedt met de aanpak van ‘Town Deals’.

Kwaliteit (indicator)

G

Tijd

  • Wij willen in 2024 de aandachtswijken geselecteerd hebben;
  • Wij willen een regeling opgezet hebben waarin particuliere initiatieven en groepsinitiatieven gestimuleerd worden; 
  • Wij willen in 2024 een propositie Limburgse wijkaanpak opgesteld hebben. 

Tijd (indicator)

G

Geld

Er zijn geen financiële wijzigingen in dit product verwerkt in de Najaarsnota 2024. Het huidige budget is op dit moment toereikend.

Vanuit dit kader wordt samengewerkt met het kader Leefbare Steden en dorpen om te komen tot een leefbaarheidsaanpak. Onderdeel hiervan is een subsidieregeling voor kleine initiatieven van burgers en verenigingen/stichting. De dekking vanuit dit kader is pas mogelijk zodra PS met de begroting 2025 hebben ingestemd. Wij verwachten dat indien PS hiermee instemmen dit niet tot vertragingen hoeft te leiden, omdat nadat  de regeling wordt opengesteld het nog enige tijd kost voordat beschikkingen worden afgeven. 

Geld (indicator)

G

Samenvatting

De uitvoering verloopt conform planning. In 2024 willen we de eerste intentieovereenkomsten ondertekenen voor de aandachtswijken. Voor de buurt- en doorgerichte aanpak willen we voor de kleinschalige initiateven via de leefbaarheidsaanpak de subsidiereling gereed hebben. Wij werken met de regionale partners aan een wijkpropositie en hebben met Den Haag de eerste afspraken gemaakt om hierin samen op te trekken.